miércoles, marzo 30, 2011

Berlusconadas

Non hai como ser rico e gobernante ao mesmo tempo. O primeiro ministro italiano, Silvio Berlusconi, visitou na mañá de hoxe a illa de Lampedusa, onde se amontoaban máis de 7.000 inmigrantes procedentes de varios países de África –entre eles, libios que fuxiron da guerra–, e matou dous paxaros dun tiro: anunciou o inmediato traslado dos africanos a varios puntos e Italia e aproveitou para mercar unha nova casa de veraneo.
Os habitantes da illa levaban varios días protestando pola difícil situación que atravesaban debido á constante chegada de inmigrantes clandestinos, e Berlusconi anuncioulles que, entre 48 e 60 horas, “Lampedusa serà habitata solo dai lamedusani”, unha curiosa maneira de implantar unha vella teoría política que fixo época en América, aquí traducida por Lampedusa para os lampedusanos.
Co cavaliere chegaron á illa sete grandes barcos que van transportar nas próximas horas todos os inmigrantes que malvivían en Lampedusa despois de arribar alí en condicións lamentábeis a bordo de embarcacións clandestinas. Agora serán repartidos por varios puntos de Italia, algúns deles na propia Sicilia (en Trapani, por exemplo). A escasez de auga e de alimentos e os problemas de seguridade que estaban empezando a crearse fixeron insostíbel a súa permamencia na illa da súa chegada a Europa.
Berlusconi tamén lles anunciou aos illeiros que vai propoñer que lle concedan o Premio Nobel da Paz á illa de Lampedusa e que trazará un plan para darlle á iilla unha “moratoria fiscale, previdenziale e bancaria” destinada a transformala nunha “zona franca”. Véxase por onde a guerra de Libia aínda vai rematar servindo para o estabrecemento dun novo paraíso fiscal no Mediterráneo.
Por de pronto, o propio Silvio Berlusconi xa comprou unha nova casa de veraneo (a que aparece na fotografía), situada –como non– nun dos lugares máis fermosos da illa, en Cala Francese, coa casa de campo a só dez metros do mar. Pagou por ela algo menos de dous millóns de euros. O que non dixo Berlusconi é se tamén vai levar alí as velinas que levou á luxosa mansión que ten o primeiro ministro italiano na Costa Esmeralda da illa de Sardeña.
Como todo siga así, entre Tomahawks (míseis) de case un millón de euros por cabeza e casas de campo mediterráneas para gobernantes coma Berlusconi, a guerra de Libia vai saír por un ollo da cara (de moi cara polo menos).

miércoles, marzo 23, 2011

A nube radioactiva xa está enriba de nós

Estamos a vivir circunstancias sociais e políticas de gran importancia nivel mundial. A guerra de Libia vai camiño de converterse nun conflito de gran envergadura do que ninguén sabe como se vai sair. O presidente francés, Nicolas Sarkozy, novo cowboy do belicismo internacional, ata o punto de que xa está despertando preocupación en Estados Unidos, meteunos nunha geurra de Gila que está empezando a por en dúbida se sirve para salvar vidas ou para aumentar o número de mortos en Libia.
E o caso é que, mentres tanto, estamos empezando a esquencernos da traxedia de Xapón. Precisamente hoxe, mércores, 23 de abril, está pasando sobre as nosas cabezas a nube radioactiva que saiu da central nuclear de Fukushima. Se lle facemos caso a Axencia de Seguridade Nuclear (ASN) francesa e a Comisión de Investigación e Información  Independentes, tamén de Francia, o perigo de que poda haber caídas radioactivas é a priori despreciábel e non haberá “ningunha consecuencia” sobre a saúde. Polo menos en Francia informan todos os días sobre este particular. Aquí ninguén nos di nada. Pois eu, que queren que lles diga, cando ás sete da mañá de hoxe vin que chovía copiosamente, non puiden evitar pensar en que podía estar facendo na terra esa chuvia.
Esta mañá tamén falei, como procuro facer a miudo, cos meus amigos de Tokio, que están cada vez máis preocupados. Xa non poden utilizar a auga que chega ás súas casas polos grifos porque está cada vez máis contaminada por elementos radioctivos. Xente que non pensara ata agora en abandonar a capital xaponesa empeza a considerar a necesidade de facelo. Agora están alí nas vacacións de primavera e non hai clase, por exemplo, ata o 6 de abril. Os transportes públicos de Tokio, que normalmente funcionan constantemente, agora, tanto no Metro como no tren, só funcionan cada 15 ou 20 minutos. A vida segue sendo case normal, pero nos comercios escasean ou non existen xa o leite e as verduras.
A embaixada de España en Xapón, que desenvolve o seu traballo con algo máis de cen persoas, xa trasladou máis dunha quinta parte delas a Osaka, 500 quilómetros ao sur de Tokio. A a forte chuvia caída en Tokio na última noite causou gran preocupación entre a poboación polas consecuencias radioactivas que pode conlevar.
Quen nos ía dicir que tiñamos que vivir unha primavera coma que estamos empezando.

martes, marzo 22, 2011

Hai só cinco meses, Sarkozy vendíalle centrais nucleares a Gaddafi

Nicolas Sarkozy, actual señor da guerra que se propuxo rematar co réxime de Moammar al Gaddafi, tal día coma hoxe de hai cinco meses, o 21 de outubro de 2010, estaba negociando co goberno de Trípoli a venda de centrais nucleares ao mesmo réxime que agora pasou a ser o seu pior inimigo.
Nesa data, o daquela ministro de Industria de Sarkozy, Christian Estrosi, estivo de visita oficial en Trípoli e asinou co ministro de Industria e Transportes de Libia un acordo de colaboración comercial que debía “conlevar a unha cooperación estratéxica no canto de transporte, sanidade, construcción, hidrocarburos e enerxía nuclear civil”, segundo informou naquela altura a axencia Reuters. Agora, ao ser consultado polo xornal Libération, o actual alcalde Niza, Christian Estrosi, que no ministerio francés de Industria foi substituído por Eric Besson, sostén que foi a Libia para “entregarlle un Airbus á compañía Air Libya, cunha delegación de representantes de grandes empresas, sobre todo de Suez Environement, Thales, GDF-Suez e Airbus”.
O caso é que, hai só cinco meses, o goberno francés estaba cooperando co goberno de Gaddafi en materias que comprendían o uso civil da enerxía nuclear, campo no que Francia é un dos tres primeiros lugares do mundo tanto en implantación de centrais como no desevolvemento de tecnoloxías nucleares. Isto é algo que nin sequera desmentiu Estrosi cando foi consultado nas últimas horas por Libération: “Non era máis ca un estudio –respondeu–. Os nosos grupos franceses estaban competindo con outros grandes grupos estranxeiros”.
Faltaba pouco para que empezasen as revoltas árabes, para que comenzase a guerra de Libia e para que acontecese o desastre nuclear de Xapón, pero xa antes, no ano 2007, a multinacional francesa Areva e o goberno de París intentaron venderlle a Libia un reactor nuclear, oficialmente destinado a desalinizar a auga do mar para producir auga potábel, algo que foi denunciado por Bakchich.info. De feito, Anne Lauvergeon, presidenta de Areva, respondendo diante da Comisión que investigou as condicións de liberación dun grupo de enfermeiras búlgaras en novembro de 2007, manifestou que o reactor que lle podía ser vendido a Libia non sería destinado unicamente a desalinizar auga do mar senón tamén a producir electricidade.
Moralexa, de amigos inimigos en menos do que canta un galo. Mellor dito, un galo e un fanfurriñeiro: Sarkozy e Gaddafi.

A guerra de Gila

O de Libia é unha guerra entre dous franceses a medias. Por un lado, o presidente da República que algunha vez foi patria da liberdade, da igualdade e da fraternidade, Nicolas Sarkozy. E, por outro, o gran cacique de Libia, Moammar al Gaddafi. O primeiro, francés de segunda xeneración. O segundo, supostamente fillo dun oficial das forzas aéreas francesas.
De momento non é máis ca unha lenda que circula dende hai anos pola Alta Córcega. Na aldea montañosa de Vezzani naceu, en 1915, Albert Preziosi, que se alistou nas Forces Aériennes Françaises libres do xeneral De Gaulle en 1940. Sendo xa capitán desas forzas tocoulle servir en Libia e por alí andaba no ano 1941 cando padeceu un accidente no deserto a bordo dun avión Hurricane e foi atendido por un grupo de beduínos da tribu Senoussi. Durante o tempo que estivo con eles mantivo un idilio cunha moza desa tribu co que tivo un fillo, e ese poduto do amor entre un corso e unha libia pode ser o actual dictador Gaddafi. Polo menos isto é o que está corrido na pequena patria do aviador Albert Preziosi, que morreu logo nun combate aéreo que tivo lugar en Rusia no ano 1943, cando formaba parte da prestixiosa escuadrilla Normadie-Niémen. A semellanza física entre Preziosi e Gaddafi parece que é extraordinaria. Gaddafi naceu en Sirte o 19 de xuño de 1942.
O caso é que o suposto pai francés do dictador de Libia acabou sendo un heroe da súa patria. Precisamente unha das bases áreas que agora están sendo utilizadas para bombardear Libia, a de Solenzara, na Alta Córcega, leva o nome do aviador morto en Rusia. Chámase BA 126 Capitaine Preziosi, e trátase dun campo de tiro no que fan exercicios bombardeiros franceses e dos exércitos doutros países da OTAN. Normalmente só estaciona alí un escuadrón de helicópteros. Está situada preto da aldea de Ventiseri.
Hai que ver por onde a guerra de Libia podería ser interpretada con claves freudianas. Sarkozy, que por certo levou unha boa labazada electoral nas eleccións parciais que tiveron lugar en Francia o domingo pasado –case pasou por riba del o Front National de Marine Le Pen, e os socialistas sobrepasárono amplamente–, empeñouse en ser un novo señor da guerra colonial á que nunca está disposto a renunciar o primeiro mundo. E Gaddafi, aprendiz de bruxo, pepetuase no seu papel de gran cacique. Vaia mundo. Se todo isto non é a guerra de Gila, algo aseméllase.

sábado, marzo 19, 2011

A guerra de Sarkozy e Bernard-Henri Lévy contra Gaddafi

Cóntaa Renaud Girard hoxe no xornal francés Le FigaroÉ unha guerra ideada entre o filósofo da beautiful parisina, Bernard-Henry Lévy, e o presidente de Francia, Nicolas Sarkozy, ata que conseguiron por en marcha a intervención militar internacional sobre Libia. Se cadra, por iso Angela Merkel se mostrou reticente e non disposta a mandar tropas alemás a combater contra Gaddafi.

Lévy chegou ao Cairo nos derradeiros días de febreiro, cando xa todo o xornalismo de calquera parte do mundo contara e recontara a revolta exipcia. Ía facer unha reportaxe para o xornal Libération, a cuxa cúpula directiva pertenece, pero chegou cando Mubarak xa fora botado do poder. No Cairo recibiu as primeiras novas sobre o que empezaba a pasar en Libia, pero regresou a París, onde pasaron catro días ata que dirixiu os seus pasos á parte oriental de Libia que acababan de liberar os rebeldes que se ergueron contra Gaddafi.
Para trasladarse a Tobrouk dende a fronteira de Exipto, acompañado polo seu “fidel” Gilles Herzog, como non atopou un taxi que o levase, tivo que montar na camioneta dun vendedor ambulante de legumes. Ao chegar a Bengahzi instalouse no hotel Tibesti, sobre a Corniche, onde o ir e vir dos xornalistas lembroulle os días pasados hai tempo no Holiday Inn de Sarajevo. Segundo conta Girard, “sobrepasado polos tenores das grandes televisións angosaxoas, Bernard-Henry Lévy non foi máis ca un terceiro coitelo no medio do gran circo mediático que cubre a insurrección das tribus do este de Libia”.
Porén, o 4 de marzo o “dandy” da filosofía francesa logrou meter a baza que lle permitiu pasar de reporteiro de guerra afeccionado a gran actor da diplomacia mundial. Ese día, pola tarde, a costa de ir e vir pola Corniche, diante do edificio do Tribunal Supremo, convertido en sede improvisada do cuartel xeral do Consello Nacional de Transición (CNT), Lévy conseguiu que o levaran á casa de Moustapha Abdeljalil, antiguo ministro de Xustiza de Gaddafi e agora xefe político da rebelión. Faille unha entrevista exclusiva, e pasa a practicar con el a diplomacia francesa paralela e segreda. Ao xefe da nova Libia e aos seus conselleiros dilles que son o sal da terra e que o mundo enteiro está pendente deles.  Bernard-Henri Lévy convídaos a visitar Francia e prométlles que fará todo o posíbel para levalos ao Elíseo.
Para materializar esta promesa bota man do seu teléfono satelital e chama a Sarkozy a París. Chántalle a pregunta directamente: "Estarías disposto a recibir os Massoud libios?". O presidente francés dille inmediatamente que si, e ás dez da mañá do xoves 10 de marzo recibe ao filósofo e a tres emisarios do Consello Nacional de Transición. Sarkozy está acompañado polo conselleiro diplomático Jean-David Lévite e polo conselleiro especial Henri Guaino. Este último, no ano 2007, tratou a Bernard-Henri Lévy de “pequeno payaso pretencioso”.
Sarkozy anuncialles aos emsiarios libios o plan que trazou o día anterior con Lévy: recoñecemento do Consello Nacional de Transición como único reprsentante lexítimo de Libia, envío dun embaixador de Francia a Benghazi, ataques escolliidos contra os aeroportos militares do país, e todo coa bendición da Liga Árabe. Dúas horas despois, cando xa os libios anunciaran a boa noticia aos medios de comunicaciçon do mundo enteiro, o ministro de Asuntos Exteriores de Francia, Alain Juppé, aterriza en Bruxelas. Os xornalistas pregúntanlle polo asunto, pero el fica coa boca aberta porque non sabe absolutamente nada. Sarkozy, cando lle dá a gana, fai así a política exterior.
Paralelamente, Gaddafi vai gañando terreo en Libia. O 15 de marzo, o emisario libio Mahmoud Jebril entrevístase coa secretaria de Estado de Estados Unidos no hotel Westin de París. Non se entenden. O home de Benghazi decátase de que Washington no quere unha intervención militar en Libia.
É cando Bernard-Henri Lévy decide presionar máis aínda sobre Sarkozy declarando pola radio que, se Gaddafi toma Benghazi, a enorme bandeira francesa que ondea sobre a Corniche será literalmente manchada polo sangue dos libios masacrados. A imaxe non é calquera cousa, e as dúas da tarde Sarkozy chama a Bernard-Henri Lévy para dicirlle que tomou unha decisión. O presidente francés envía a Alain Juppé a Nova York e chama el mesmo, un a un, aos presidentes e xefes de goberno dos 15 países membros do Cosello de Seguridade da ONU. Puntualmente, Sarkozy anunciarialle ao seu “ministro bis” Lévy que a resolución foi votada.

As cousas foron, máis ou menos, así. Agora veremos como saen. En Francia goberna un presidente autoritario ao que non lle pareceu nada ben que un fillo de Gaddafi lle chamase pallaso e lle dixese que fose devolvendo os cartos que lle deu o clan do dictador libio para a súa acampaña electoral. Foron avións e militares franceses os primeiros en disparar contra Gaddafi, e algo debe significar isto. En fin, que as guerras, como a vida mesma, ás veces, son así de persoais.

jueves, marzo 17, 2011

A impermanencia do mundo vista dende Xapón

Fálase con razón do bo comportamento que está demostrando a sociedade xaponesa para sobrevivir á catástrofe que lle orixinou o tsunami do 11 de marzo, pero a medida que pasan os días empeza verse que non é ouro todo o que reluce. Philippe Pons, un dos correspondentes do xornal francés Le Monde, nunha crónica que acaba de mandar a París pon de manifesto a precaria situación e o abandono no que están vivindo milleiros de persoas nas proximidades da central nuclear de Fukushima e no norte da illa de Honshu.
Por exemplo, ao concello de Minami Soma, próximo á zona de exclusión de 30 quilómetros da central de Fukushima, non chega ningún socorro, nin medicinas, nin gasolina, nin kersoeno, nin nada. O seus habitantes están totalmente illados. Moitos deles buscan como poden familiares e amigos entre os escombros. Outros tentan fuxir a pé, pero non saben onde ir. Ninguén lles di nada. Dende o 16 de marzo, a neve que está caendo dificulta enormemente a sobrevivencia nunha zona que presenta agora mesmo unha paisaxe apocalíptica. As temperaturas baixaron ata catro grados baixo cero.
Máis de 20.000 persoas permanecen illadas, sen socorro, sen alimentos e sen auga. Hai aldeas que non se poden comunicar porque as estradas foron destruídas polo terremoto, e a situación aínda é pior nalgunhas illas moi pequenas. Nalgún caso chegoulles algún socorro por helicóptero catro días despois do tsunami, cando xa non lles quedaba nada que comer. Medio millón de persoas viven acampadas en 2.400 centros de acollida montados polas autoridades locais. Están pasando moito frío pola falta de combustíbeis. “O Estado debe precisar a extensión da zona perigosa, e dicirnos a onde temos que ir”, protestan.
Os transportistas néganse a chegar ás zonas nas que poden caer partículas radioactivas, e a falta de gasolina paraliza os socorros. Os abastos chegan aos centros urbáns, pero logo non poden ser enviados ás aldeas.
En Minami Sanriku, provincia de Miyagi, o alcalde, Jin Sato, non recibiu aínda ningunha indicación do poder central, agás a de pedirlle á poboación que non saia das súas casas. “O Estado construiu estas centrais, e ten que ser agora o que nos axude”, manifesta. Dos 17.000 habitantes que había na súa vila, 10.000 están desaparecidos.
Moitas persoas maiores están ao límite da súa resistencia física. Seis delas xa morreron de frio no hospital de Sen-en. Enfermos diabéticos ou que padecen hipertensión quedáronse sen medicamentos. Moitos lugareños acusan aos habitantes de Tokio de estaren acaparando os produtos médicos e alimentarios. Un deles mandou un correo electrónico ao importante xornal Ashai falando de “egoísmo indecente”.
Tetsuo Yamaori, especailista en relixións, originario da provincia de Iwate, tamén escribiu no Ashai unha comunicación na que, entre outras cousas, di que “non se pode eliminar o sufrimento, pero pódese polo menos estar a carón dos que son vítimas, isto tamén é a impermanencia do mundo”.

miércoles, marzo 16, 2011

Os xaponeses (polo menos a maioría) non merecían o que lles está pasando

Onde están agora os clarividentes defensores do uso da enerxía nuclear? Onde se meteron aqueles herdeiros dos Claudio Boada que nos quixeron montar unha central nuclear en Xove (Lugo) e outra en Ourense? Os mesmos que lles chamaban tolos a Xosé Manuel Beiras e a Francisco Bermejo cando lles afeaban a súa intención de converter Galicia nun asadoiro nuclear. Como por arte de maxia aqueles ignotos catedráticos de Universidade que, de golpe, saíron na televisión intentando calmarnos dicindo que non pasaba nada, de súpeto, despareceron coma quen se esvaece nunha borracheira parado diante dun semáforo (desculpen a doada metáfora municipal compostelá).
Que lles dirán agora todas esas almas mercenarias do pseudo desenvolvemento aos xaponeses condenados a padecer cancros e desgrazas multiseculares? Ou mesmo aos que non somos xaponeses e que podemos tamén resultar afectados pola catástrofe nuclear derivada do 11 de marzo. Non quero ser apocalíptico, pero a humanidade algunha vez halles pasar factura aos que non souberon nin quixeron vivir en concordia coa natureza. As súas trampas, os seus desprezábeis usos da superioridade da especie humana, o seu insaciábel vicio da plusvalía condenou aos pobres xaponeses a reviviren un Hiroshima e un Nagasaki que non mereceron no ano 1945 nin lles cumpría agora. Se Harry Truman foi daquela o seu verdugo, a codicia e a amoralidade do capitalismo internacional, da man da Tokyo Electric Power Company e doutros grupos empresariais semellantes, así como do goberno de Tokio, condenaron aos xaponeses a unha praga de Exipto que non merecían. Dóeme porque son persoa, pero sobre todo porque existen alguns xaponeses aos que lles quero como irmáns. Procuro falar todos os días con eles por teléfono e sei o angustiados que están. Non merecían o que lles está pasando.

martes, marzo 15, 2011

A catástrofe nuclear de Xapón foi prevista en 2007

A catástrofe nuclear que está a padecer Xapón foi prevista hai menos de catro anos polo sismólogo e profesor da Universidade de Kobe Ishibashi Katsuhiko, que nun artigo publicado o 11 de agosto de 2007, no xornal International Herald Tribune/Asahi Shimbun, manifestaba claramente que “se non se toman medidas radicais para reducir a vulnerabilidade das centrais aos terremotos, Xapón poderá vivir unha verdadeira catástrofe nuclear nun futuro próximo”. Por desgraza, só 42 meses despois, cumpriuse o seu dramático pronóstico.
Katsuhiko formaba parte do comité de expertos que estabreceu as normas sísmicas das centrais nucleares do Xapón, pero dimitiu para protestar contra o que considerou unha política demasiado permisiva dese comité. En máis dunha ocasión advertiu as autoridades do seu país acerca de que as centrais nucleares xaponesas presentaban unha “vulnerabilidade fundamental” con relación aos sismos. Fixéronlle tanto caso como se cantase un galo no canto do goberno xaponés e por parte da Tokyo Electric Power Company (Tepco), empresa que explota a terceira parte das centrais nucleares xaponesas e dona dos reactores que agora deron problemas.
O sismólogo profeta xa fixo a súa primeira advertencia no 2006, cando se reforzaron as normas antisísmicas do seu país, segundo el insuficientemente. Pouco despois, o 16 de xullo de 2007, un terremoto de magnitude 6,8 provocou danos graves na central de Kashiwazaki-Kariwa, o máis grande centro de producción nuclear de electricidade que hai no mundo, situada na illa de Honshu, pero pouco antes houbera accidentes derivados dos terremotos nas centrais de Shika e noutros sitios.
Polo tanto, non debera ser tanta a sorpresa causada polo que pasa agora. Ishibashi Kastsuhiko xa advertira que “o movemento sísmico na superficie do chan, causado polo terremtoto, era máis importante que o máximo previsto na concepción da central”. No caso do sismo que afectou a central de Kashiwazaki-Kariwa, o pico de aceleración sísmica foi máis do dobre do que se calculou soportábel. “O que pasou en Kashiwara-Kariwa non debería calificarse de inesperado”, dixo daquela Kastsuhiko, que engadiu que “se o epicentro do sismo estivese algo máis próximo do lugar da central e se a magnitude chegase a 7,5 podería producirse un ‘genpatsu-shinsai’, un suceso catastrófico que asociase terremoto e fusión parcial ou completa do núcleo de un ou varios reactores”.
Curiosamente, é o que está pasando agora por non facerlle caso a Ishibashi Kastsuhiko, que no ano 2007 opinou que as centrais nucleares debían ser concebidas para resistir un movemento da superficie do chan dunha velocidade arredor de 1000 gal (unidade de medida da aceleración do chan que corresponde a 1 centímetro por segundo cadrado), mentres que as normas só prevían 450 gal.
Esta e non outra é a razón polas que as centrais nucleares xaponesas resultaron vulnerábeis aos terremotos deste mes de marzo. Foron construídas nun tempo no que se consideraba que a actividade sísmica era relativamente débil, pero a partir do gran terremoto que desbastou a cidade de Kobe en 1995, viuse que a actividade sísmica do arquipélago xaponés foi considerablemente en aumento. Kastuhiko defendía o peche de todas as centrais que non reunían as condicións de seguridade axeitada, pero non lle fixeron caso. Tanto Tepco como as autoridades xaponesas desestimaron escandalosamente as recomendacións deste experto que agora resultou ser un profeta.

Xapón: ratos que saltan do barco

Resulta pouco aleccionador observar coomo se está comportando o capitalismo internacional a respecto do desastre que están a padecer os xaponeses. Nos días seguintes á catátrofe do 11 de marzo, os mercados financeiros comenzaron a saltar do barco como fan os ratos cando hai un afundimento, arrastrando o principal índice local das inversións (Nikkei) a caídas espectaculares aínda a pesar de que o Banco de Xapón xa ixectou, en dous días, 190.000 millóns de euros.
Mentres que gobernantes e representantes sociais, económicos e políticos de todos os países se empeñan en promover a axuda internacional a un Xapón que acaba de caer nunha das piores crises da súa historia, o tiburonismo insaciábel do mundo da inversión internacional está demostrando un comportamento absolutamente covarde e insolidario que non fai máis ca poñer, unha vez máis, de manifesto a urxente necesidade de pararlle os pés ao liberalismo económico salvaxe que se desbocou logo da caída estrepitosa do comunismo. Cando eu era mozo diciamos que Milton Friedman e a súa escola de Chicago eran responsábeis de máis mortes que todas as guerras, nunha evidente esaxeración que hoxe empeza a ter outra vez visos dalgunha realidade.

lunes, marzo 14, 2011

O tsunami nuclear xaponés

Cada hora que pasa vaise agravando a crise nuclear provocada polo tsunami xaponés, Xa son polo menos dúas as explosións ocasionadas nos reactores da central de Fukushima e o risco de que se poduzan perigosísimos procesos de fusión xa non os decartan nin os máis optimistas defensores do uso da enerxía nuclear.
Non é, por outra parte, nin moito menos, a primeira vez que Xapón padece incidentes nucleares graves nas súas numerosas centrais que estaban en uso en Fukui, Niigata, Fukushima, Monju, Tokai e outros sitios. En 1995, no super xenerador de Monju porduciuse unha importante fuga de sodio que provocou un enorme incendio. Daquela os representantes da Power Reactor and Nuclear Fuel Development Corporation (PNC) tiveron que recoñecer que ocultaron información e fotografías sobre o que aconteceu, e o seu vicedirector, Nishimura Dhigeo, suicidouse á saída dunha roda de prensa. O reactor de Monju volveuse a poñer en funcionamento o ano pasado.
O suceso de Monju tivo algunhas consecuencias políticas, xa que os representantes das provincias de Fukui, Niigata e Fukushima –entre as tres representan o 60 por cento das centrais nucleares do Xapón– pedíronlle aos gobernantes de Tokio que se determinasen as causas e as responsabilidades do acontecido en Monju. En Xapón cada vez se estaba agrandando máis a preocupación polos perigos nucleares e, se en 1970 os procesos de construcción dunha nova central só duraban sete anos, agora tardan dazaseis.
O 30 de setembro de 1999, tamén se produciu un accidente grave na fábrica de enriquecemento de uranio de Tokai, na provincia de Ibaraki, no que morreron dous traballadores e 225 persoas resultaron afectadas pola radiación. Daquela xa houbo que desaloxar os habitantes da aldea de Tokai e foron confinados os 310.000 habitantes da zona comprendida nun radio de dez quilómetros arredor da fábrica.
Máis recentemente, no 2004, na central nuclear de Mihama, houbo unha fuga de vapor radioactivo que matou a cinco persoas e feriu a outras sete. Foi, ata agora, o accidente nuclear máis grave rexistrado no Xapón despois das terríbeis catástrofes de Hiuroshima e Nagasaki.
Aínda máis recentemete, no 2007, un terremoto ocorrido na provincia de Niigata causou graves danos na central nuclear de Kashiwazaki-Kariwa, onde os responsábeis da empresa que explota a central (Tepco) negaron a existencia de fugas radioactivas a pesar de que máis de 1.000 litros de auga radioactiva foron vertidos no mar.
Ademais, a industria nuclear xaponesa tamén tivo porblemas, durante os últimos vinte anos, no complexo nuclear de Rokkashomura, onde unha fábrica de enriquecemento de uranio ocupa unha superficie de varios quiómetros cadrados e na que hai un almacén de residuos de baixa radioactividade, un centro de almacenaxe temporal de residuos de alta racdioactividade e unha fábrica de tratamento de rsiduos radioactivos, que foi construída con tecnoloxía proporcionada pola multinacional francesa Areva. Trátase dunha fábrica que trata todo o ciclo do cumbustíbel nuclear e que é única no mundo, e á que os habitantes da bisbarra alcumaron co nome de Kaku no gomi suteba (vertedoiro nuclear).
Contra este último caso erguéronse moitas voces locais que organizaron numerosas manifestacións levadas a a cabo durante oa anos oitenta coa participación dos pescadores da zona. Porén, nada foi quen de parar as industrias nucleares e as compañías de electricidade que se xuntaron no conglomerado JNFL para facer de Rokkasho un enorme complexo nuclear chantado na provincia de Aomori, unha das máis pobre do Xapón.
Porén, a súa fábrica de retratamento de residuos nunca chegou a entrar en funcionamento. Estudios levados a cabo en 2008 demostraron a existencia dunha fuga de líquido altamente radioactivo nos obradoiros de verificación que impediu a posta en marcha da fábrica. A maiores, o complexo de Rokkashomura témese que tamén puido ser preocupantemente afectado polo shunami que afectou a península de Shimokita.
Máis cedo que tarde, no Xapón tamén terá que reabrirse a polémica do nuclear. Os defensores do uso desta enerxía, ata agora, viñan utlizando o argumento da dependencia enerxética de Xapón, país que ten unha taxa próxima ao 80 por cento no canto da súa dependenza do estranxeiro. As importancións de petróleo representan case a metade da enerxía consumida polos xapones. E o uranio, materia prima da enerxía nuclear que en Xapón se viña rexistrando como a “enerxía doméstica”, ata hai pouco tempo, era moi barato.
Porén, este argumento pode cambiar agora substancialmente. Arredor do 90 por cento do uranio que se utiliza nas centrais nucleares xaponesas ten que ser importado. As reservas mundiais deste elemento está previsto que duren 60 anos. Polo tanto, o su prezo non parou de subir nos últimos dez anos. Ata o punto de que a taxa de dependencia xaponesa  en enerxía primaria pasou do 80 ao 98 por cento xa, segundo cáculos do profesor da Universidade de Tokio Yamaji Kenji.
Que vai pasar agora despois de que Xapón afrontara a crise petroleira do ano 1973 pondo en marcha un amplo programa de construcción de centrais nucleares que pretendía acadar por este camiño o 50 por cento da súa electricidade preto do ano 2000, e logo de que investise 58.100 millóns de dólares nesta dirección? En realidade, os propios gobernantes xaponeses xa tiñan parcialmente rectificado este rumo facendo pasar do 30 ao 40 por cento, ata o ano 2030, a producción total de electricidade mediante a construcción de 9 a 12 novos reactores ata o ano 2017.
Agora, con todo o que está dramáticamente a pasar, as cousas poden cambiar aínda moito máis. Xa o dixo Philip White, da orgnización Citizen’s Nuclear Information Center: “Será moi difícil para o goberno dicir, despois disto, que non paou nada. Esta vez non van poder minimizar o impacto do accidente porque é demasiado importante”.

domingo, marzo 13, 2011

Pobre Xapón

Teño un bo amigo no Xapón –o galeguista e hispanista Takekazu Asaka– e sei que non o está pasando ben. Vive en Tokio, a 300 kilómentros do centro neurálxico do terríbel desastre que empezou a vivir o seu país o pasado 11 de marzo. Conseguiu mandarme un email contando que estaban ben el e a súa familia, pero noteino preocupado.
Cada hora que pasa as noticias agrávanse. Xa non son un so reactor nin unha soa central nuclear os que resultaron gravemente afectados polo tsunami. Neste momento, domingo 13 pola tarde, hai polo menos tres centrais e seis reactores con problemas. Nun deles, na central de Fukushima I, xa houbo fusión parcial de núcleo coa conseguinte contaminación de partículas de cesio. Noutro reactor da mesma central dase case como invetitábel o mesmo problema e non se sabe aínda o que pode pasar no resto das numersoas centrais nucleares estabrecidas naquela zona do Xapón.
Estamos ás portas dun novo Tchernobyil por moito que se empeñen en taparnos os ollos  os mercenarios da enerxía nuclear, catedráticos de Universidade incluídos, que estes días tanto lles gusta saír nos telexornais? Témome que si, por desgraza. O nivel 4 co que por agora califica o desastre o goberno xaponés pode que estea empezando a quedarse curto. Three Miles Island, o accidente ocorrido en Estados Unidos en 1979, acadou o nivel 5. Tchernobyl, 7 (nunha escala que vai de 0 a 7 puntos).
Neste momento hai arredor de 440 reactores nucleares en preto de 30 países, especialmente Estados Unidos, Francia e Xapón. Producen arredor do 15 por cento da enerxía eléctrica que se consume no  mundo. A crise do petróleo e outras circunstancias económicas parecían teren relanzado o protagonismo dos que defenden o uso da enerxía nuclear e, a finais do 2009, xa había outras 60 novas centrais nucleares en construcción en varios países.
Recentemente, a finais de febreiro, as autoridades británicas anunciaron que deberían dar luz verde á posibilidade de usar a tecnoloxía EPR para construíren novas centrais. En Alemaña, Anxela Merkel xa decidiu no 2009 alongar a vida das centrais que o seu goberno antecesor previu que se pecharan todo o máis tarde no ano 2020. En España, Zapatero, ese gobernante que agora di digo e logo di Diego, tamén empezou a rosmar sobre o alongamento das centrais nucleares españolas. Porén, en Austria, país no que existe unha alta conciencia sobre o risco nuclear, xa se pediu que se revisen as centrais nucleares mediante tests de resistencia que indiquen se son centros seguros en caso de terremotos.
O debate volve estar aberto e oxalá que desta vez se aprenda todo o que hai que aprender da daramática experiencia que están a vivir os xaponeses, o meu amigo Take incluído. Pobre Xapón, outra vez castigado pola enerxía nuclear.

viernes, marzo 04, 2011

Mondo cane(uropeo)!

Conservadores e socialistas do Parlamento Europeo puxérose de acordo para aumentar con 1.500 euros cada mes a cantidade de 19.709 que xa tiñan asignada para pagaren os asistentes a que teñen dereito os eurodeputados. Contra esta medida votaron os Verdes e a esquerda comunista, que tildaron de “insensatas” e “irresponsábeis” as medidas tomadas.
Seguramente hai que ter pouca vergonza para, de paso que a Unión Europea está recomendando sen parar que se apliquen mecanismos redutores dos gastos públicos, incrementar os custos do Parlamento Europeo nada menos que en 26,4 millóns de euros, xa que o incremento anterior pasará a ser de 3.000 euros ao mes dentro de dous anos.
Nunha economía europea en decadencia, como é a actual, e nun deterioro cada vez máis grande e insiportábel da política social dos distinto gobernos que conforman a Unión Europea, medidas coma esta porbabelmente só merecen o calficativo de ter a cara máis dura que o cemento armado.
Porque canto nos custaba xa pagarlle a un eurodeputado? 7.956,87 euros brutos ao mes, dos que –unha vez deducidos o imposto europeo e a cotización de accidentes– quédanlle limpos a cada eurodeputado 6.200, 72 euros mensuais.
A quen lle viría mal ter un traballo tan ben pagado? E, por riba, eles, que tanto argallan para retrasar as idades de xubilación das persoas que non son tan privilexiadas, pódense xubilar aos 63 anos levantando un 3,5 por cento de remuneración por cada ano que exerzan o cargo sen que podan sobrepasar o 70 por cento.
Pero, ademais dos 19.709 euros mesusais –agora incermentados con outros 1.500 e outros 1.500 máis dentro de dous anos– para gastaren en asistencias, cada eurodeputado dispón doutros 4.299 euros mensuais para gastos xexais. Para asistiren as reunións de comisións ou de grupos e as sesións plenarias que teñen lugar en Estrasburgo ou en Buxelas os contribuíntes pagámoslles todos os gastos de billetes de avión ou de tren ou indemnizámolos con 0,50 euros por cada quilómetro que se desprazan en coche. En fin, que, como diciamos de pequenos, cando sexamos maiores queremos sermos coma eles. Que lle conten esta película aos millóms de parados que hai en España e por toda Europa. E por África e por América. Mondo cane(uropeo)!