miércoles, noviembre 30, 2011

Oscar Wilde segue sen pene

“Cando Oscar Wilde morreu en Paris, en 1900, estaba sen un penny”, segundo reza o comunicado da celebración do 111 cabodano da súa morte, que tivo lugar hoxe no cemtiterio Père-Lachaise de Paris. O xornal Libération rexouba con isto dicindo que “maintenat il est sans un pénis, ce qui n’est pas terrible non plus” (agora está sen un pene, o que tampouco é terríbel). Refírese a que o anxo asirio que adorna a súa tumba foi desprovisto do pene orixinal co que fou esculpido polo artista Jacob Epstein.
A realidade é que o autor do Retrato de Dorian Gray estaba sen un can cando finou na capital francesa en 1900. Os amigos pagáronlle daquela un enterro de sexta clase en Bagneux, e logo compraron unha concesión no famoso camposanto parisino de Père-Lachaise cando os seus libros comenzaron a venderse máis. Precisamente coa doazón de 2.000 exemplares deses libros puideron encargarlle ao escultor Jacob Epstein a execución dumba tumba apropiada que, no ano 1912, foi moi aclamada pola prensa inglesa, pero cando o artista foi ao cemiterio para darlle o derradeiro toque atopouna cuberta por unha lona negra e vixiada pola policía. O gobernador e o director da Escola de Belas Artes, alarmados polos órganos sexuais do anxo asirio da sepultura, fixérona tapar con escaiola e pedíronlle a Epstein que puxera unha folla de vide tapando aquelas vergonzas. O escultor negouse, e a tumba seguiu tapada ata 1914. O caso é que agora nin ten folla de vide nin sexo nin escaiola, e é un absoluto misterio a data de cando lle foron arrincadas eses elementos.
Sobre este particular correron os rumores máis diversos que van dende que serviu para facer tremendas bacanais, que a folla de viña foi retirada por estudiantes rebeldes no 1913 ou que foi unha muller a que lle rompeu os collóns ao anxo cun paraugas nos primeiros anos sesenta. Esta muller despois tiraría o pene nun corredor do cemiterio, onde foi recollido por un empregado que llo entregou ao director do camposanto, que o utilizou de pisa papeis no seu escritorio.
O famoso anxo eunuco e a tumba de Oscar Wilde sobreviviron así, con algunha pintada, ata o ano 1999, no que empezaron a aparecer sobre o monumento funerario pegadas cada vez máis abondantes dos bicos que moitos visitantes foron depositando sobre as pedras. As grasas e outros produtos utilizados nos cosméticos utilizados como pintalabios foron empapando a pedra e deixando sobre ela pegadas indelébeis. En cada limpeza que se facía houbo que utilizar produtos que foron gastando a pedra e volvéndoa máis porosa, polo que, co gallo da celebración do 111 aniversario da morte de Wilde, o goberno de Irlanda sufragou unha última limpeza da tumba, monumento histórico dende 1997, e mandou colocarlle unha protección de vidro para impedir que continúen os célebres bicos.
Hoxe precisamente, conmemorouse ese aniversario a as reformas da tumba de Oscar Wilde. Merlin Holland, o único neto do famoso escritor irlandés, decidiu que non se lle restituira o pene ao anxo asirio, argumentando que esta carencia case fantasmática do órgano sexual do que foi desposeído xa forma parte da historia do monumento. Se cadra ninguén pode volver a facerlle unha foto coma que lle fixen eu na miña última visita ao Père-Lachaise á tumba de Oscar Wilde (reproducida arriba á esquerda).

lunes, noviembre 21, 2011

Todopoderoso Rajoy

Falaron as urnas e pronunciáronse moi claramente. En realidade todo sucedeu como estaba previsto. O raro sería que acontecese todo o contrario. Cun Zapatero que no foi quen nin de por no seu sitio a Xosé Blanco, cun Rubalcaba ao que dificilmente se lle podía acreditar a súa repentina reconversión á socialdemocracia e, sobre todo, cun electorado extremadamente canso de que lle contaran mentiras, as eleccións do 20N só podían ter o resultado que tiveron: entregarlle todo o poder a unha dereita á que lle fixo Zapatero todo o traballo sucio e sen cobrarlle un can. Ou sexa, gratis.
Fáltanos agora saber como vai administrar toda esta bicoca Mariano Rajoy, o político que máis poder concentrou en si mesmo e no seu partido dende que vivimos en democracia. Como din que facían os esquíos de antano, que podían atravesar a pensínsula de sur a norte e de este a oeste saltando de árvore en árvore e sen saírse dos feudos da Casa de Alba, a Mariano Rajoy estalle permitido viaxar por todas as Españas –menos Cataluña e Euskadi– sendo sabedor de que vai pisando terras políticas da súa propiedade. Case coma un conde medieval.
Aos que pensamos que unha España gobernada por unha dereita todopoderosa só pode levarnos a algunha forma de neofranquismo oculto e vergonzante, só nos queda reconfortarnos cos éxitos extraordinarios de Esquerda Unida e de Amaiur, ou coa resistencia que foron quen de soster Convergència i Uniò (CiU) e o Partido Nacionalista Vasco (PNV). Mágoa que o BNG, aínda conservando os dous deputados que xa tiña, se mostrase incapaz de recoller algo da moita fariña que caeu da fornada do PSOE.

martes, noviembre 15, 2011

Demencia e bilingüismo

Santiago Lamas é un prestixioso psiquiatra galego que, aínda que só sexa por ser o autor do magnífico libro Galicia borrosa, ten gañado de sobra un dos mellores postos entre as mentes máis lúcidas de Galicia. Onte leu a información de Croques sobre que as persoas bilingües son máis rápidas e eficientes tomando decisións cas que son só monolingües. Rapidamente fíxome chegar un anaco do seu novo libro Fíos, que está a piques de ser publicado. Complementa de xeito extraordinario a investigación que deu a coñecer un equipo de expertos das universidades de Milán, Londres, Barcelona e Hong Kong. Di o seguinte:
Un dato curioso: as investigacións de científicos cognitivos afirman que non hai un bilingüismo perfecto, cousa que é coñecida polos sociolingüistas. Aínda que os nenos medren nun contorno igualitariamente bilingüe, seica escollen sempre unha das linguas como lingua nai, aínda que dominen sen acento as dúas e as empreguen en todos os contextos sociais e culturais. Ademais dos datos tirados da conduta lingüística, sábese tamén, porque os estudos con resonancia magnética funcional o comprobaron que, malia solapárense nagulhas áreas, a lingua nai emprega circuitos diferentes aos da outra lingua, e acontece o mesmo coa escritura, que activa áreas diferentes segundo se lea na lingua nai ou na adquirida serodiamente. Outra cousa curiosa, que aínda ten de ser comprobada e replicada por outros estudos, ten que ver coa demencia e o bilingüísmo. Un estudo feito en Canadá, hai tres anos, sobre unha mostra de 184 pacientes con demencia, dos que o 51 por cento eran bilingües, revelou que o inicio da doenza producíase nos bilingües catro anos máis tarde que nos monolingües. Algo tamén curioso era que, unha vez iniciado o deterioro cognitivo, a evolución era a mesma para os dous grupos. É dicir, o bilingüísmo retrasa catro anos o inicio da demencia, mais non frea a evolución una vez iniciado o deterioro. Un estudo hoxe en fase inicial de recollida de datos, do que é o investigador principal o psiquiatra Alexandre García Caballero, estase facendo en Galicia para confirmar ou refutar os resultados do estudo canadense e o papel que poida ter a proximidade ou distancia entre as linguas faladas , así como outros factores que puidesen influir no estudo canadense que non foron considerados. Claro que se trata de bilingües, coido eu, no sentido de Monteagudo, é dicir, xentes que falan de xeito correcto as dúas linguas e non unha lingua e un castrapo.

domingo, noviembre 13, 2011

Os bilingües son máis eficientes e máis rápidos

O cerebro dos bilingües coma nós, os galegos, pode resolver con maior rapidez e con menor esforzo as situacións conflitivas. É unha vantaxe da capacidade cognitiva que non ten nada que ver coa linguaxe. Esta é a principal conclusión da investigación que dirixiu Jubin Abutalebi, pofesor de neuropsicoloxía da Universidade Vita San Raffaele de Milán, en colaboracións coas universidades de Londres, Barcelona e Hong Kong. O xornal italiano La Republica ofreceu hoxe unha extensa información sobre este estudio.
As persoas bilingües mostran maior creatividade, máis flexibilidade, máis capacidade de concentración e máis confianza en si mesmas. Dominar o máis pronto posíbel un segundo idioma conleva vantaxe en diversos ámbitos culturais e cognitivos. Os bilingúes entenden antes ca os monolingües o que é unha elección correcta e unha situación de conflito. O bilingüismo axuda a tomar decisións críticas con rapidez e con menos recursos.
Isto ocurre, por exemplo, cando se trata de decidir se hai que parar ou pasar un semáforo estando a luz verde a piques de porse vermella, ou cando hai que tirar a porta ou pasar un balón nun partido de fútbol entre amigos. Son decisións que teñen unha consecuencia inmediata e un prazo de realización moi curto. No estudio Cerebral Cortex 1, levado a cabo na citada universidade italiana, os investigadores descubriron que as persoas bilingúes son quen de decidir antes o que hai que facer. E fanno, ademais, con máis eficacia e con menos esforzo.
Os investigadores compararon dous grupos. Un bilingüe dende o nacemento (italiano e alemán) da zona do sur do Tirol. E outro monolingüe. Ámbolos dous de idades, educación e socioeconomía semellantes. Os seu comportamentos no canto das tareas cognitivas analizáronse medindo a actividade do cerebro con técnicas avanzadas de imaxe de resoancia magnética funcional e de neuroimaxe, co resultado de que os “suxeitos bilingües teñen máis materia gris na corteza cingulada anterior, unha área fundamental para o seguimento das nosas accións”, segundo explica o doctor Abutalebi, primeiro responsábel da investigación.
Tamén hai unha correlación positiva entre os resultados na resolución dun conflito cognitivo e o grosor da materia gris na corteza cingulada anterior. O bilingüismo inflúe sobre o cerebro dende o nacemento e durante o crecemento e optimiza as tareas necesarias para tomar decisións rápidas e eficientes. “Os suxeitos bilingües son máis rápidos cando teñen que tomar decisións críticas, aínda que activen moito menos o cerebro”, sostén Abutalebi. De feito, a investigación levada a cabo polo seu equipo demostra, a través da función da resoancia, que os bilingües precisan menos ca os monolingües impregnar a corteza cingulada anterior para tomar decisións.
Máis rápidos, máis eficientes e con menos esforzos. Os investigadores especulan con que estas vantaxes dos bilingües radican no hábito de distinguir dende a infancia entre dous idiomas para evitar confusións, unha habilidade que os nenos en xeral aprenden a partir dos tres anos. Para este proceso utilízanse as mesmas estruturas neurais que interveñen na toma de decisións rápidas. O seu uso, polo tanto, dende o nacemento, tería dúas vantaxes: un maior desenvolvemento anatómico e a menor necesiadade de apremiar o cerebro mesmo nas decisións que non teñen nada que ver coa linguaxe.
Para gozar destas vantaxes non é imprescindíbel ser bilingüe dende que se empeza falar. “Atópanse tamén igualmente se a segunda lingua se aprende máis tarde, durante a pubertade”, segundo injdica o doctor Abutalebi.
A ver se se poñen a aprender galego dunha vez todos eses señoritos que aínda se negan a falar máis lingua ca do imperio. Aínda que só fose para comportárense mellor diante dun semáforo.

jueves, noviembre 10, 2011

Galicia está volvendo a ser un vertedoiro incontrolado de lixo

Informa La Voz de Galicia de que os catro golfiños que apareceron onte mortos nos areais de Coroso e Fonteseca (Ribeira) foron atopados hoxe, coas tripas fóra, nunha propiedade privada que está á beira dunha estrada. O xornal especula con que puido ser un erro cometido por empregados municipais de Ribeira. Pois vaia erro, dende logo. Algo me di que estamos volvendo a caer no desleixo medioambiental, sanitario e social cando se trata de desfacérmonos de calquera clase de residuo, perigosos incluídos. Precisamente no mesmo día en que eses empregados municipais daban tan mal exemplo de como se debia xestionar o tratamento dos corpos dos catro golfiños mortos (habería que averiguar por que), paseaba eu é beira do río do Sar, absolutamente contaminado, no seu paso polo concello de Ames, e fiquei sorprendido de que xa non son só residuos de obras os que se botan no monte, á beiras das pistas e onde cadre. Tamén hai neumáticos usados (coma os que se ven na foto), electrodomésticos, etc.
Xa sei que os alcaldes andan coa carteira valeira a maior da parte das veces, aínda que non coñezo a ningún que rebaixase o seu salario mensual, e que a penas hai cartos para nada, pero polo camiño que imos Galicia volverá a ser moi pronto un inmenso vertedoiro de lixo.

Os xabaríns de Feijóo

Imos mellorando (dende o punto de vista dos bípedos). Cando Fraga era presidente da Xunta atropelaba paisanos que ían tranquilamente pola estrada adiante. O seu sucesor, Alberto Núñez Feijóo, leva por diante porcos bravos en plena autoestrada. Se cadra son consecuencias dos excesos de velocidade que lles permiten os poderosos aos seus condutores. Fan e aplícanlles aos demais leis que logo eles incumpren tanto e canto lles dá a gana.
Esta vez non deixa de ser curioso que os dous xabaríns que interrumpiron a marcha nocturna do presidente da Xunta andivesen libremente pola autoestrada AG-53, que vai de Santiago a Ourense. Debe ser que a galopante reducción de gastos públicos tamén afecta os valados de protección deste tipo de vías de comunicación. Ou quizais os pobres xabaríns, fartos de tanta cacería artellada contra eles, pensaron que estaban máis seguros no carril central dunha autoestrada ca nos seus propio medios naturais, dos que son desprazados decote sen máis razón ca de divertir unha morea de Rambos de licor café.
Xa estou imaxinando a que se vai armar contra os porcos bravos agora que se atreveron a meterlle un susto no corpo ao presidente da Xunta. “A por eles”, van berrar máis de catro oportunistas co cerebro pintado de camuflaxe e as man apretadas sobre a culata e o cano dunha escopeta.

martes, noviembre 08, 2011

Rubalcaba contra Rajoy

Non vou ser eu quen caia na trampa de saber se Rubalcaba ou Rajoy gañaron, perderon ou empataron o torneo político da noite do luns pasado. Isto non me impide, porén, decatarme de que o único que me gustou algo, mesmo diría que moito algunha vez, é o candidato do PSOE. Polo menos demostrou que sabe falar sen ter que estar lendo palabra por palabra. Rubalcaba é un espléndido dialéctico e isto xa é moi de agradecer en quen pretende gobernar un país libre.
Non fai falta que me digan que vou contra a corrente estupidamente imparábel dos que opinan que Mariano Rajoy é o salvador das nosas abondantes e agobiantes penas actuais. España enteira está sendo percorrida por un vendaval neoliberal de dereitismo abafante que seguramente acabará levándonos a unha Italia de Berlusconi ou a un Portugal de Cavaco Silva sen máis conforto cas migallas que lles vaian caíndo da mesa ao capitalismo salvaxe e á especulación financeira internacional.
Por iso a min me pareceu moi ben que Rubalcaba lle apretara os parafusos a un Rajoy nada interesado en mostrar as cartas do seu póker de tahur do Lérez. Outra cousa é que cada vez sexan máis o que non queren decatarse de que o candidato do PP preséntase, efectivamente, cun programa oculto que vai tardar pouco en desvelar cando ocupe a Moncloa, se chega a ela. Xa podemos irmonos preparando xubilatas, parados, usuarios e facedores da Educación e da Sanidade, por exemplo.
Pola contra, o candidato socialista avanzou algunhas propostas concretas de goberno que seguramente lle virían ben á España actual, mortificada pola crise. En calquera caso e aínda que me parece impresentábel que o supostamente corrupto e supostamente corruptor Xosé Blanco siga sen presentar a súa dimisión, a min Rubalcaba pareceume o único candidato digno de ser votado dos dous que tiveron a oportunidade de expresárense ante tantos millóns de televidentes. Outra cousa é o que anden dicindo agora xornais e comentaristas de España e media, que nunca foron tan de dereitas nin tan apocalípticamente sectarios como están sendo agora. Nen sequera no derredeiro franquismo.

jueves, noviembre 03, 2011

Vanessa Hessler

Velaquí unha mostra máis do cainismo e do cinismo do capitalismo internacional. Vanessa Hessler, top model e actriz italo-americana, foi despedida polo poderoso grupo de comunicacións Telefónica por ter concedido unha entrevista ao magasín italiano Diva e Donna falando ben da familia Gadafi, da que dixo que está composta por “persoas moi sinxelas, coma vostede e coma min”.
Hessler sostivo nesa entrevista que “o pobo libio non era particularmente pobre nin fanático” e asegurou que “non hai que crer en todo o que se escoita”. A famosa modelo foi noiva de Muastassim Gadafi, o fillo do dictador libio que foi asasinado xunto ao seu pai na cidade de Sirte, co que mantivo “unha bela historia de amor “ que durou catro anos.
Vanessa Hessler encarnou o papel de Alice para a publicidade do proveedor francés de ADSL que leva o mesmo nome e que pertenece ao grupo Telefónica. Tamén interpretou o papel da princesa Irina na película de Thomas Langmann Axtérix nos Xogos Olímpicos.
A reacción de Telefónica é un caso máis da doble moral coa que se ven comportando o capitalismo internacional. Mentres que os Gadafi estiveron no poder foron tratados como verdadeiros señores por empresas (galegas incluídas), gobernantes, institucións e diversos intereses de todo o mundo. Ao caeren en desgraza non só son asasinados a sangue fría senón que ata se persegue as noivas dos seus fillos. Con razón agora Vanessa Hessler dóese de que “todo é moi triste”.