A soberbia europea

O xornal que máis leo, que máis me gusta e co que ata transcorreu unha parte da miña vida profesional –é evidente que estou a falar de El País–, seguramente debido ás súas alianzas arxentinas, non para de darlle caña á presidenta Cristina Fernández de Kirchner. Durante un tempo desprazou a Buenos Aires a unha das súas veteranas xornalistas, Soledad Gallego, e agora ten desprazado aló outro peso pesado, Francisco Peregil, para tocarlle as bolas ao actual goberno arxentino. Persoalmente boto de menos aqueles tempos nos que El País tivo na capital de Arxentina o seu mellor corresponsal, José Luis Martín Prieto.

Nos último anos o xornal español quizais se enredou demasiado en negocios emprendidos co arxentino que lle decrarou a guerra aos Kirchner, antes a Nelson Kirchner e agora á súa viúva. O bonarense Clarín, sen dúbida un gran xornal que non soubo eludir a tentación de converterse en parapeto dos intereses persoais extraperiodísticos dos seus propietarios, en concreto da familia Noble, e dirixíu toda a súa artillería mediática –televisión incluída– contra a política dos Kirchner, unha das máis pogresistas e eficaces das que se están levando a cabo en toda Latinoamérica.

Página 12

O caso é que eu vexo a El País excesivamente virado cara a axenda do seu compadre Clarín e totalmente alonxado, por exemplo, do outro gran xornal de Buenos Aires, Página 12, que escarrapata menos no horto do goberno kirchneriano. Isto tamén é o que lle pasa a case todo o xornalismo europeo de establishment, que adoita mirar algo por riba do ombreiro as políticas progresistas que se están levando a cabo en países como Arxentina, Brasil, Venezuela, Bolivia e Ecuador.

Non se entende, por exemplo, como a soberbia europea estea facultando unha indudábel incomprensión do actual fenómeno latinoaméricano, inmensamente menos afectado pola crise que todo o continente europeo –ata o punto de que volve a haber emigración trasalántica dende os nosos países– no momento en que España, Grecia, Portugal, Irlanda e Italia están volvendo a ser como eran hai oitenta anos, Estados arruinados e desamparados como eran antes os países latinoamericanos que agora medran e combaten a desigualdade.

A explicación se cadra hai que buscala en que Europa foi –durante a xeración de Sartre, Camus ou Tierno Galván, que na política tamén era en certo modo a de Olof Palme, Gerhard Schröder, Oskar Lafontaine ou Felipe González– a parte do mundo na que se cocían as grandes ideas de progreso, de liberdade, de igualdade e de fraternidade. A desgrazada e estripotosa caída do comunismo conlevou tamén a desaparición de calquera expresión practica de socialismo real, e deixounos a todos a mercede do capitalismo obsoleto e retardatario que hoxe campea facendo o inmenso desastre que estamos empezando a padecer.

Por iso a min me gusta poñer cada vez máis a vista no que está sucendendo en Latinoamérica, continente no que ata falan de modo diferente os políticos. Non hai máis ca escoitar a Cristina Fernández no video que hoxe difunde Francisco Peregil. Non saben El País nin o seu corresponsal en Buenos Aires canto lles agradezo a súa teima de querer ridiculizar a presidenta arxentina. Váleme para decatarme de que hai outros mundos máis esperanzadores ca actual carcamancia europea, na que tanto empezou a militar de súpeto o ministro de Xustiza español Alberto Ruíz Gallardón e na que leva toda a vida o presidente Rajoy.