Muntxaraz

Onte finou na súa casa de Bertamiráns o psiquiatra Ramón Muntxaraz, logo dunha longa enfermida-
de desas que eufemística-
mente se chaman penosas. Era un boísimo galego de adopción, natural de La Puebla de Montalbán (Toledo), que dende que chegou a Galicia, no ano 1979, non falou máis ca galego. Un caso algo parecido ao de Manolo Conde, outro castelán que exerceu a carreira xudicial e se afincou e morreu tamén en Galicia, despois de facer desta terra a súa patria adoptiva.
Muntxaraz, que voluntariamente cambiou a esta forma o seu apelido castelanizado Muncharaz, foi un dos que participou na histórica reforma psiquiátrica do hospital de Conxo, daquela chamado sanatorio. Despois traballou en varios sitios de Galicia e últimamente era a alma mater da asociación e da revista Gaiola aberta, punto de encontro de enfermos mentais e de xente que sufriu algun tipo de marxinación ou foi obxecto de represión. A integración de Muntxaraz na vida e na sociedade galegas chegou a ser ta intensa que rematou sendo un nacionalista galego máis.
Enrúganos o corazón ter que dicirlle adeus, mañá, ás 17 horas, no cemiterio de Boisaca, a quen tanto amou a Galicia e ao mundo enteiro, o intelectual que tentou poñer a andar algunha forma de “ecoloxía da mente humana”, como el dicía.