lunes, junio 30, 2008

Muntxaraz

Onte finou na súa casa de Bertamiráns o psiquiatra Ramón Muntxaraz, logo dunha longa enfermida-
de desas que eufemística-
mente se chaman penosas. Era un boísimo galego de adopción, natural de La Puebla de Montalbán (Toledo), que dende que chegou a Galicia, no ano 1979, non falou máis ca galego. Un caso algo parecido ao de Manolo Conde, outro castelán que exerceu a carreira xudicial e se afincou e morreu tamén en Galicia, despois de facer desta terra a súa patria adoptiva.
Muntxaraz, que voluntariamente cambiou a esta forma o seu apelido castelanizado Muncharaz, foi un dos que participou na histórica reforma psiquiátrica do hospital de Conxo, daquela chamado sanatorio. Despois traballou en varios sitios de Galicia e últimamente era a alma mater da asociación e da revista Gaiola aberta, punto de encontro de enfermos mentais e de xente que sufriu algun tipo de marxinación ou foi obxecto de represión. A integración de Muntxaraz na vida e na sociedade galegas chegou a ser ta intensa que rematou sendo un nacionalista galego máis.
Enrúganos o corazón ter que dicirlle adeus, mañá, ás 17 horas, no cemiterio de Boisaca, a quen tanto amou a Galicia e ao mundo enteiro, o intelectual que tentou poñer a andar algunha forma de “ecoloxía da mente humana”, como el dicía.

Coches oificiais

Párome a ler a información que publica hoxe o xornal La Opinión sobre o que custan os coches oficiais da Xunta de Galicia. Os 355 vehículo que están ao servizo de altos cargos e persoal da Administración sáennos aos contribuíntes por un prezo que se aproxima aos 4.000 euros diarios, contando só os custos de combustíbel e pólizas de seguro. Á parte, claro está, da compra e o mantemento técnico dos propios coches.
Tamaña frota de vehículos percorreu o ano pasado sete millóns de quilómetros e consumíu máis de 830.000 euros en combsutíbel, 19.384 quilómetros por día. A disposición dos membros do goberno galego hai un cadro de persoal composto por 83 condutores que van de uniforme e están sometidos á obrigación de gardar segredo sobre todo o que se refira ao servizo que prestan.
Case 1,5 millóns de euros gastados cada ano en combustíbel e seguros, e unha cantas toneladas de CO2 largadas á atmósfera.

domingo, junio 29, 2008

Borja Alonso

Alguén que se senta así para que lle fagan unha foto que vai saír na prensa, está claro que nunca vai inventar ningún substituto da penicilina. Borja Alonso, mister España 2005, agora confundido entre moinantes e mafiosos de licor café, non é que estea rodeado de amizades perigosas. El mesmo é o perigo.
Que se deixe de coñas. Se quere salvarse, que vaia pedindo praza no mosteiro de Poio ou nalgún outro convento onde lle sexa posíbel reflexionar sobre si mesmo (se é que sabe). Que estes inventores de inventos sexan reis por un día da televisión actual non dá nada que pensar. Só moito que vomitar.

sábado, junio 28, 2008

Julia Uceda dialoga con Ramiro Fonte

Julia Uceda, a grandísima poetisa sevillá de nación e ferrolá de adopción, xa é a segunda vez que honra este blog mandando mensaxes de cariño e de esperanza para Ramiro Fonte. Esta mesma mañá colgou este post:
“Ramiro, estoy en total desacuerdo con tu afirmación, en la entrevista que te hizo Ramón Loureiro: a miña obra pode ter un certo prestixio, pero non tivo éxito. Paguei cara a miña independencia, El éxito me parece efímero, Es el resultado, posiblemente feliz, de algo. ¿Poeta de éxito? No me suena bien. Prestigio es exactamente lo tuyo y lo propio de un poeta: influencia, autoridad, respeto. Y frente al éxito, arbitrario a veces, la fama porque la poesía gallega sin tu obra no sería la que es. Independencia, como ejemplo de intelectual libre (para mí, la palabra intelectual no ha cambiado de sentido ni se la aplico a todo el mundo). Un abrazo y hasta pronto.”
Non sabe a egrexia Premio Nacional de Poesía canto lle agrezo que se dirixise a Croques para animar a Ramiro. Polo que me din, Fontes está moi pendiente do cariño e da solidariedade amigábel que lle está chegando pola vía deste humildísimo medio de comunicación, e estou seguro que se sentirá orgulloso e moi satisfeito por ver que ten tantos amigos. Entre eles, a honorábel Julia Uceda, ex catedrática da Michigan State University e autora dunha magífica obra poética que foi traducida ao inglés, italiano, chinés, portugués, hebreo e outros idiomas. Un dos seus libros, En el viento, hacia la mar, valeulle o Premio Nacional de Poesía do ano 2003, e outro, Zona desconocida, fíxolle merecer o Premio Nacional de la Crítica. Uceda pertence á Real Academia Sevillana de Buenas Letras, á Asociación Española de Críticos Literarios e á Asociación Internacional de Hispanistas.
Repito, logo, canto me alegro de ser intermediario da súa mensaxe e aproveito eu tamén para mandarlle un grandísimo abrazo a Ramiro Fonte. ¡Ánimo, poeta, a vda é nosa!

viernes, junio 27, 2008

Os mellores


Temos que recoñecer que ás veces somos un país de traca. Ademais de parecérmo-
nos a Italia na mandanga de estarmos gobernados por algún político que non dimite aínda que lle caia enriba unha condena xudicial por actos de violencia, deixamos que unha badoca informática madrileña lle chame “idioma de aldea” á língua que empregaron Rosalía, Castelao e Curros –tamén podía dicir Meendiño, Blanco Amor, Neira Vilas, Celso Emilio ou Ramiro Fonte– e temos autoridades locais e provinciais que observan impávidas como un moinante de etnia das que está de moda defender aínda que non leven razón para parecermos politicamente correctos, tivo a xenial idea de atravesar cun pao cheo de cravos a rúa onde vive na Coruña para impedir que pasen os coches conducidos por persoas que se neguen a pagarlle a peaxe que el impón. Segundo leo hoxe en La Voz de Galicia, este aspirante a magnate das comunicacións terrestres mesmo se enlea a trompadas cos que se negan a pagar a cuota.
No Parlamento a presidenta equivócase votando -ou se cadra non– e provoca a primeira derrota da maioría coaligada que nos goberna nun tema tan sensíbel como é a igualdade e a atención das persoas necsitadas. Inaguramos, mentres tanto, “monumentais” monumentos ao Che Guevara. ¿Quen dixo que non somos un país de contrastes? A repanocha. Iso é o que somos. Os mellores, como di Manquiña ou alguén tan cheo de inspiración orixinal coma el.

miércoles, junio 25, 2008

O medo é libre

O medo é libre e ata Carla Bruni, primeira dama de Francia e pseudomusa da chanson, lle virou as costas ao perigo cando ela e o seu home, Nicolas Sarkossy, estaban despedíndose dos mandatarios israelís no aeroporto Ben Gurion de Tel Aviv. Un policía que estaba de servizo no lugar decidíu suicidarse, segundo parece, disparando un tiro que provocou unha inmediata alarma.
Carla Bruni case perdeu o cú subindo ás carreiras pola escada do avión presidencial francés e a penas volveu a vista atrás para ver se ao seu marido, presidente da República Francesa, lle pasaba algo. Sarkossy, algo máis tranquilo ca famosa chansonnière, tamén apurou o paso para refuxiarse no avión, mentres que os seus homólogos de Israel, Simon Peres e Ehud Olmert, atoparon refuxio nos seus respectivos coches blindados.
Felizmente para todos, esta vez non era un misil lanzado por Hamas e só houbo que lamentar a triste perda do policía que, suicidándose, lles meteu o medo no corpo aos que mandan nunha zona onde a vida non sempre é respectada como debería ser desexábel.

lunes, junio 23, 2008

Os fachos da Peneda


O sábado pasado subín por primeira vez como un facheiro máis ao monte da Peneda, entre os concellos ponteve-
dreses de Redondela e Soutomaior. Non son persoa moi dada ás “realida-
des” máxicas, pero a Festa dos Fachos que organizan os parroquianos de O Viso é desas cousas que hai que ver polo menos unha vez na vida. Non direi que tanto como San Andrés de Teixido, pero a Virxe da Peneda –por terras de Pedro Madruga– sabe abrirlle o manto ás outras realidades da vida humana.
Contáronme que a festa se recuperou no ano 1997 e que vai camiño de converterse nun punto de encontro da Galicia que quere mostrarse criticamente respectuosa co seu pasado de terra meiga. Parece ser que na comarca houbo algunha vez unha gran peste e os habitantes, para librarse dela, queimaban os seus farrapos ao pé do monte da Peneda, increíbel mirador de toda a zona. Este ano foron case medio millar as persoas que se achegaron con fachos acendidos no medio da noite a este lugar que se adianta ás fogueiras de San Xoán na consagración do lume purificador. Na preocupación dos presentes fíxose patente a ameaza que pode rematar representando a proxectada autovía de Redondela a Peinador, co seu paso só a 200 metros dun dos lugares “máxicos” de Galicia.
Noé Massó, digno herdeiro da tradición cunqueiriana da queimada, co seu grupo de “sacerdotes” augardenteiros, estivo a piques de perder as pestanas oficiando unha cerimonia vulcanística que converteu 400 litros de augardente en beberaxe digno de Panoramix. Os fachos da Peneda son unha luz que se acende no espírito de Galicia.

sábado, junio 21, 2008

Unha candea por Ramiro Fonte



Premer nas páxinas para ler a entrevista completa.



Ramiro Fonte (Pontedeume, 1957) leva meses en Barcelona, onde se recupera dunha grave enfermidade”. Con esta frase empeza o escritor e xornalista Ramón Loureiro a entrevista que lle fai ao actual director do Centro Cervantes de Lisboa e que publica hoxe La Voz de Galicia. Desgrazadamente, non atopo este texto na edición electrónica do xornal coruñés e non podo, polo tanto, facer unha ligazón para que podan lela. Os interesados terán que botar man da edición de papel.
Dá gusto lerlle a Ramiro as súas lembranzas de Ferrol e do seu Pontedeume nadal, pero tamén de Vigo, ou os amores que lle inspiran os ríos. Di que lle gustan os pequenos regatos máis que os grandes ríos. “En especial ese río pequeniño que é o Covés”, dí o escritor do derradeiro afluente do Eume.
Coñezo a Ramiro Fonte dende que era un rapazote que chegou a Santiago para estudiar e podo dar fe de que é o que se chama unha belísima persoa, e agora tamén é un gran escritor que, como se ve na entrevista que lle fai Loureiro, non ten reparos en autocriticarse. “Hai algunha páxinas –di– que non debería ter publicado. Pero, en fin, o feito está aí. Sempre traballei co máximo nivel de esixencia, labrando co maior dos coidados cada frase. Por sorte, teño un bo oído. Con todo, non son un escritor profesional”.
E tamén é quen facer a crítica: “A miña obra pode ter un certo prestixio entre algúns sectores, pero non tivo éxito; paguei cara a miña independencia. Ademais, nunca fun deses que van pregoando por todas partes a súa mercadoría. E desde rapaz mostreime moi crítico cun medio cultural tremendamente caciquil. Nin sequera creo niso que chaman sistema literario galego”. Conta tamén Fonte como escribe en galego, pero tamén di que as linguas nunca poden ser para restar: “En todo isto hai moito fariseísmo. ¡Oxalá puidese escribir en castelán unha novela como La Regenta! Quizais non teña tempo xa, pero eu non necesito nada. E hoxe, aínda menos. Neste momento, o que valoro é ter amigos que me chaman para dicirme que acenderon por min unha candea”.
Eu chameino hai uns minutos. Andaba de visita de fin de semana polo Maestrazgo, unha terra que Ramiro Fonte tiña moitas ganas de coñecer. Saúde, irmán!

jueves, junio 19, 2008

Cunqueiro e Valle-Inclán


Carlos G. Reigosa, Javier del Valle-Inclán e José Monleón son coautores dun recente libro de Ézaro Ediciones que paga a pena ler. Entre outras cousas, porque se pode ler case dun tirón e serve para refrescar a memoria que debe merecernos o que, para min, é sen dúbida o mellor escritor galego contemporáneo. O libro chámase La muerte de Valle-Inclán. El último esperpento.
Chamoume a atención o tratamento que lle dan tanto Javier, neto do xenial escritor, como Carlos Reigosa á relación, mesmo de familia, que tiveron o autor das Sonatas e Álvaro Cunqueiro. Sostén Reigosa que “la realidad del trato de Valle-Inclán y Cunqueiro tal vez no fue exactamente así, y el escritor de Mondoñedo, con el paso del tiempo, la adornó con sus nebulosas nostalgias”. Baséase, para dicir isto, na versión que lle forneceu o profesor Dionisio Gamallo Fierros sobre unha suposta negativa de Valle a recoñecer parentesco con Cunqueiro a través do apelido Montenegro, cuestión onomasticamente xa dilucidada.
Quizais os autores do libriño de Ézaro deberon ter en conta algúns máis dos testemuños que deixou Álvaro Cunqueiro sobre esta relación familiar con Valle. Por exemplo, o artigo que publicou na revista Destino, en setembro de 1973, falando dos viños de Burdeos, dos que dicía que eran unha das poucas cousas realmente serias que quedaban por aí. Curiosamente, unha boa parte do artigo está dedicado a lembrar a relación que mantivo con Valle-Inclán. Dicía Cunqueiro o seguinte:

“Recuerdo que, en el caluroso septiembre compostelano de 1935, dando un breve paseo por las rúas con mi ilustre tío don Ramón del Valle-Inclán, este explicaba las grandes cosas que aún quedaban en Europa y que ofrecían los únicos cabos de salvamento a una barca que él veía entrando, o metida ya, en terribles horas de tormenta. Las iba enumerando: la Home Fleet inglesa, el Estado Mayor alemán, que decía saber de buena fuente estaba reconstituido y en plena eficacia, en Francia la escuela de Saint-Cyr –esto por lo que tocaba a la Europa militar–, y pasando a lo que llamaremos vida civil, el Parlamento inglés, la Sorbona, la diplomacia vaticana... Pero al llegar a esta cita se detuvo y disintió de sus propias opiniones:
–No, la diplomacia de Roma no. Ya no existe. La destruyó Antonelli, que no era más que un sacristán con levita de buen corte. Ni Rampolla, ni Mery del Val, ni Gaspari, lograron sacarla de la ineptitud y del marasmo. ¡Antonelli! ¡Un funesto sacristán!
Yo, cierto es, no sabía entonces quien fuera aquel Antonelli, “segretario di Stato del Papa Pio”, el que perdió los estados pontificios. No era clérigo, pero fue cardenal. Creo que fue el último cardenal de la Iglesia romana que no había recibido las sagradas órdenes. Y por lo que dicen los historiadores del Risorgimento italiano, era hombre, sin la menor capacidad de previsión, lo que es más grave cuando se lleva la política de una institución eterna.
–¡No existe! –insistió don Ramón, tomado de súbita ira contra aquel Antonelli de la levita de buen corte.”

E Cunqueiro segue logo falando dos viños de Burdeos, os dos grandes crus classés e os engarrafados nos chateaux, para os que lle pide ao Señor da Vida a mesma eternidade que para a súa Igrexa.

miércoles, junio 18, 2008

Touriño baila cha-cha-chá

Emilio Pérez Touriño, presidente da Xunta, foi á Coruña para dicirlles aos de María Pita que o futuro da súa cidade sitúaa “como o motor dun gran espazo supramunicipal que se estende ata Ferrol e como unha das referencias do Eixo Atlántico”. Tamén aproveitou para felicitar aos coruñeses pola celebración do 800 aniversario da cidade, e para apoiar a candidatura da Torre de Hércules a ser recoñecida pola Unesco como Patrimonio da Humanidade.
“Son dúas boas razóns –dixo o presidente– para felicitar aos coruñeses, ao seu alcalde e ás súas institucións públicas e cívicas que están facendo da candidatura da Torre e do octavo centenario unha nova ocasión para a reafirmación da entidade coruñesa, para a lembranza e repaso dunha fascinante historia urbana e para a reflexión sobre o presente e o futuro da cidade”. O curioso do caso é que, para ilustrar palabras tan solemnes, Touriño e o alcalde coruñés, Xavier Losada, fixéronse retratar da guisa que mostra a fotografía ao pé da torre e con seis ducias de figurantes, can negro incluído. Sería para ensaiar un paso de cha-cha-chá? Ou é a Comba de Jalisco?

martes, junio 17, 2008

María Pura das Antas Vellas renuncia ao coche oficial

María Pura das Antas Vellas, deputada integrante da Mesa do Parlamento, deu a coñecer o seu propósito de renunciar ao uso e desfrute do coche oficial a que ten dereito dende o comenzo desta lexislatura, por iniciativa da presidenta da institución que ten a súa sede na rúa do Horreo, a socialista Dolores Vilariño.
Nun breve comunicado anunciou que tamén renuncia aos beneficios fiscais que separan os membros do Parlamento de Galicia do resto dos cidadáns –preto da metade do que cobran está exento de impostos, grazas a un acordo especial co Ministerio de Facenda– e tamén desbota o uso do teléfono móvil, con conexión a Internet e ata 70 euros de chamadas gratis ao mes, que lle otorga o Parlamento.
A deputada Antas Vellas manifesta a súa decisión de vivir exclusivamente do seu salario, que “non é precisamente o que cobra un albanel”, segundo ela mesma di no comunicado, onde tamén explica o seguinte: “Non preciso que un coche oficial e un chófer pagado polos contribuíntes me vaia buscar e levar á miña casa, acompañar os nenos ao colexio ou cando vou de compras ao Corte Inglés. Hai moitos anos que sei conducir, teño o carnet da clase C que saquei cando me gañaba a vida de camioneira na emigración e son propietaria dun Seat Ibiza que me abonda para trasladarme pola miña conta”.
Ata agora, non houbo ningún tipo de reacción á decisión anunciada por María Pura das Antas. Descoñécese, polo tanto, se algún outro membro da cámara galega podería estar disposto a secundar esta medida.

Alfredo Conde dá no cravo

Alfredo Conde, escritor que sempre sabe comprome-
terse cos problemas reais da cultura e da sociedade galegas, publica hoxe en El Correo Gallego un artículo titulado Moito insecto circulando, sobre o que aconteceu hai pouco no hotel Cidade de Vigo. O autor xura e promete que nunca máis pisará o hotel mentres o dirixa "ese presunto individuo chamado Miguel Tejada e se menteña n normas coma esta tan pavera". Algo así tamén o propuxo, en comunicación a este blog, o profesor e escritor ourensán Marcos Valcárcel, e eu súmome a eles. O artigo de Alfredo Conde di o seguinte:

Hai xa días que lin unha noticia que, de ser certa, arrepía. A lectura producíuse no blog de Perfecto Conde, ese espazo no que o seu autor, xornalista dos de raza dende hai cáseque tantos anos coma el mesmo; ese espazo, dicialles, no que o autor se da Croques contra a vida, así, coma quen non quere a cousa. A noticia ven ilustrada coa oportuna entrevista a Xesús da Torre Martíns, obxecto diría eu que moi pacente da noticia, e foi feita por un Horacio Vixande, a quen non teño o gusto, pero aplaudo. Este Xesús da Torre élles un señor, de non sei cántos anos, coido que non moitos, quero dicir excesivos, se é que estes excesos (vitais) son posibles. Un señor, en todo caso, que tivo a xenial ocorrencia de optar a unha praza de recepcionista nun hotel vigués que, pra maior inri, ostenta o popio nome da cidade á que tamén lle din olívica. Contaba pra elo, o tal e ó parecer iluso aspirante, co dominio de media dúcea de idiomas; algo que non está nada mal. Pero ía asisitido da idea (ó parecer nada boa) de lle falar en galego (a maiores) a aqueles que lle falasen en galego, fosen os seus compañeiros de traballo (agás que fosen camareiros ou empregados da limpeza, que con ises sí podería facelo) ou clientes do hotel que, vaia por Deus e por María Santísima, tivesen a nada xentil ocorrencia de lle crear ó señor Da Torre un impensable e ó parecer inevitable conflicto laboral. O acontecido califícase por si mesmo. Así que me limitarei a xurar e prometer que nunca máis pisarei o tal hotel, mentres o dirixa ese presunto individuo, chamado Miguel Tejada, e se manteñan normas como esta tan pavera que lles conto e me absteño de calificar. Califíquena vostedes. De entrada pregúntome eu qué tipo de clientela é á que ha optar a que se hospede en adiante a xerencia do Hotel Cidade de Vigo dada a tendencia a se expresar en galego que amosan xentes tan variopintas e discretas como poden ser o presidente e mailo vicepresidente do Governo de Galicia, a presidenta do Parlamento, o presidente da RAG, centos de catedráticos e pofesores varios, directores de xornais, de emisoras de televisión e radio, presidentes de bancos e caixas de aforros, grandes e pequenos empresarios, científicos e artistas varios, xornalistas e funcionarios de todo grao e condición, pescadores e mariñeiros, gandeiros e labregos, traballadores manuais e viñateiros, industriais e clérigos, en fin, gran parte da poboación galega que, sen renunciar a nada, nen a ningunha outra lingoa ou condición, decida non entrar alí, nese hotel ó parecer tan pouco vigués e cidadán, por se lle crean un conflicto laboral ós seus recepcionistas, ou mesmo non lle dan habitación non vaia ser que logo vaian ter que fumigala. E ó revés se di por ver se millor se entende. Hailles moito insecto circulando.

domingo, junio 15, 2008

Homenaxe a Foz

Os actuais xerifaltes da cultura orgánica galega esquecéronse de convidarme ao acto oficial da entrega dos premios nacionais de cultura, e non saben eles canto lles agradezo a descortesía porque así non tiven que pensar moito o que tiña qu facer o sábado pasado pola noite. Mellor dito, non ía pensalo nada porque dende o principio tiña eu ben clariño que a onde quería ir era á homenaxe que lle rendemos máis de duascentas persoas de diversa inspiración política e intectual ao histórico do nacionalismo de esquerdas Lois Gonçales Blasco O Foz.
O homenaxeado merecía de sobra que lle fixeramos a festa simpática e entrañábel á que asistimos no salón de actos do Instituto Xelmírez de Santiago e na cea que tivo lugar no Auditorio da mesma cidade. Animaron o acto as voces e a música de Miro Casabella, A Quenlla, Uxía e Tino Vaz. Nunca escoitara eu cantar a Vaz e sorprendeume moi gratamente a voz e o estilo deste novo valor da canción galega.
A ocasión foi, ademais, propicia para que nos saudáramos vellos amigos e coñecidos (Sanxoás, Campoi, García Bodaño, Euloxio Ruibal, Encarna Otero, Suso Vega, Lois Celeiro, Luís Pousa, Arturo Reguera e moitos máis) que nos atopamos xuntos menos veces das que nos gustaría seguramente. Polo menos eu notei a ausencia de Ferrín, aínda que mandou un poema de homeanaxe a Foz. Seguramente a súa non preseza física tería algo que ver con que no mesmo día foi un dos que recibiron o premio nacional de cultura. De Bretaña veu Hervé Grall (UDB) e de Irlanda Eoin O’Murchu, firmantes con Foz da histórica Carta de Brest.
Na mente e no sentimento de todos estivo a ausencia, por doenza grave, do psiquiatra Ramón Muntxaraz, un dos que máis contribuíu a que esta homenaxe fose levada a cabo.

sábado, junio 14, 2008

Felice Cultrera e a mafia rusa

Hai días que un só debería estar para navegar polo Caribe. Hoxe, por exemplo. Érgome de boa hora aínda que sexa sábado, e vou tomar a parva a unha cafetería de Bertamiráns. O café está a penas pasábel, e o croissant de regalo resulta practicamente incomestíbel. Ao comprar os xornais, dinme no quiosco que non me poden vender o CD de El Cigala. “Témolos todos encargados”, explícanme. Se cadra é a única noticia boa do día polo que indica de que a xente aínda conserva algún dos bos gustos artísticos.
E comenzo a ler El País. “Irlanda hunde a la UE en su peor crisis”, titula a cinco columnas a súa primeira páxina o xornal do centralismo español intelixente. Debaixo, a unha columna, lese: “Desarticulada en España la red mafiosa rusa más importante del mundo”. No interior, dúas páxinas enteiras dedicadas a unha rede do crime organizado que desembarcou en España con parte do diñeiro que acumulaban o antigo Partido Comunista da Unión Soviética (PCUS) e o seu brazo armado policial segredo KGB. Quen mo ía dicir a min, que fun militante comunista! O gran partido irmán, que no seu tempo predicaba a unión de todos os proletarios do mundo, convertido nun refugallo de si mesmo que agora extende prácticas mafiosas universalmente. Josif Vissarionovic Dzugasvili Stalin convertido nun Totó Riina! O camarada Vladimir Il’ic Vl’janov Lenin remexido en calquera Bernardo Provenzano! Miña madriña! E agora que?
E, para máis inri, estes rusos da mafia aconchabados en Marbella con Felice Cultrera, un italiano que só dicía el de si mesmo que non era mafioso. Hai anos fun velo dúas veces á cidade que gobernaba Jesús Gil e a primeira impresión que me causou foi a de alguén que aparentaba ser un dandy que lía a letra miúda chantando enriba da nariz uns anteollos montados nuha estrutura de ouro que carecía de patillas e que Felice agrraba moi pulcramente coa man esquerda. Ademais de presumir de amizade con algún célebre empresario español e, loxicamente, co alcalde Gil, non me contou nada que me servise para vender unha escoba xornalística. Pasei dous días no sur e, cando volvín a Madrid, atopei patas para riba o piso onde vivía na praza Mariano de Cavia. Desbancáranme a porta, botaran enbaixo tres mil libros que había na biblioteca en non deixaron sen abrir unha soa das moitas carpetas que contiñan diversa documentación xornalística. Para que me decatase ben de que non se trataba dun vulgar atraco, espamzurráronme sobre a alfombra do salón o peto de cerámica en forma de porco que me regalara había moito tempo Catuxa Batallán. Dentro del había moedas de diversos países e 800 dólares en billetes, os cartos en moeda estranxeira cos que ía volvendo das distintas vixaes que daquela facía con moita frecuencia. Non faltaba nin un penique. Da denuncia que presentei na correspondente Comisaría non volvía a saber nada. Cultrera era moi amigo dun famoso comisario de policía madrileño da época, a quen tamén coñecía eu, e pensei moita veces en preguntarlle se el non podería averiguar o que me pasou no piso, pero rematei por non dicirlle nada.
Pasaron trece anos e non volvera a fixarme en Cultrera ata agora, que leo o seu nome relacionado coa mafia rusa na que rematou o antigo servizo segredo soviético. En fin, que o mundo evoluciona e faino a tanta velocidade que parte do maio francés está sendo reivindicado pola publicidade das grandes empresas. Por exemplo, Acciona ocupa a páxina 17 de El País de hoxe cunha inserción propagandística encabezada co eslogan de “Seamos realistas. Pidamos lo imposible” para anunciar parques eólicos no mar, pontes lixeiras como plumas, cidades ecoeficientes e maneiras de facer as cousas de outra maneira crendo nun mañá máis sostíbel. Vaiche boa, Vilaboa!
E cambio de bar, por ver se me dan algo que meter no estómago sen que me saiba a estopa. Logro comer catro churros fritidos en aceite seguramente saturado, e sigo lendo o xornal. “Sin agua de mayo” titula Antonio Elorza o artigo que lle edita El País cun entresacado que di: “Zapatero es uno de esos políticos de quienes en circunstancias difíciles nunca cabe esperar que digan la verdad”. Chego á páxina 23 e leo que “una embarazada huye de la policía en moto con sus tres hijos” e que agora o fiscal pide prisión para ela por saltar varios semáforos. Confeso que xa non seguín lendo máis porque estaba piques de indagar se me atopaba en Nápoles ou en Palermo e non en Bertamiráns. Ao chegar á casa preguntáronme: "E logo, non viche esta nova que di que algúns produtos alimentarios subiron de prezo nun 300 por cento nunha semana?" Non, non a vin, berrei, e funme ecoitar como croaban as ras.

miércoles, junio 11, 2008

Touriño retratouse con María Isabel Blanco


A estratexia seguida polo PP para denunciar politica-
mente o caso da suposta axente electoral do PSOE que actuou en Arxentina, se non remata poñendo ao presidente da Xunta contra as cordas, será de puro milagre. Os axit-prop de Núñez de Feixóo van tecendo, pouco a pouco, unha arañeira de datos e circunstancias que lle poden sacar as cores da cara a Pérez Touriño.
O último episodio desta guerra acaba de ocorrer no Parlamento. Os do PP, para dsementir a reclamada inocencia do líder socialista, fixeron públicos unha foto, na que aparece María Isabel Blanco co presidente da Xunta, e o diploma que lle foi otorgado a esta muller pola Fundación Iniciativas 21, firmado por Fabiola Sotelo e por Abel Losada, altos cargos da Xunta.

martes, junio 10, 2008

Marcos Valcárcel di a verdade

Moito lle agradezo a Marcos Valcárcel a mensaxe que mandou ao meu blog. E agrardézollo por dúas razóns. Unha, que Marcos é para min o "blogueiro" galego de referencia. Polo que tivo de precursor no uso deste medio de comunicacion en Galicia e pola mestría que decote nos mostra aos que acreditamos nesta leria. Coido que xa dixen algunha vez, e senón dígoo agora, que lle teño algunha caste de envexa. Sana, pero envexa, Polo ben que o fai en Asuvasnasolaina e pola respectábel e voluminosa aundiencia que ten.
Outra razón para mostrarme agradecido, ademais da xentilexa que mostrou tendo en conta Croques coma un sitio ao que se pode ir, débese á idea que expón de tomar posicións persoais e colectivas sobre o que pasou no hotel Cidade de Vigo. Di Marcos Valcárcel o seguinte na mensaxe que me mandou:
"Se un hotel notase rexeitamento de persoas e colectivos por este tipo de actitudes, cambiaría de inmediato: sobre todo, se lle afecta á conta de resultados. Non estaría mal que todo aquel que puidese, sobre todo clientes habituais, deixase constancia, mesmo escrita, do seu fondo malestar polo desprezo ó noso idioma."
Pois digo eu que está moi ben o que el di e súmome á súa proposta tirando por ela un chisco máis para riba. Non volverei a ser cliente dese hotel mentres que o seu director actual non presente desculpas públicas polo que fixo. Se alguén quere ver o que fixo, non ten máis ca ler o post anterior.

lunes, junio 09, 2008

A tajada de Miguel Tejada

Horacio Vixande é un xornalista d’A Nosa Terra ao que eu lle leo case todo o que publica. Naceu na miña terra, aínda que el na beira dereita do río Eo, na Veiga, que xa é administrativamente de Asturias, e a min paríume miña nai banda da esquerda. Horacio, coa súa tendencia a coidar que entre as cousas seguras a máis segura é a dúbida, e Gustavo Luca de Tena, coa súa fe case católica na bondade das cousas (de esquerdas), foron moitas veces parte do sustento espiritual que atopaba no citado semanario nacionalista.
Gustavo xa anda, coma min, xubilado, pero o “veigueño” segue dando toda a caña que pode, que é máis da que parece. Esta semana publica unha entrevista con Xesús da Torre Martíns, un rapaz que foi rechazado como aspirante a ocupar uha praza de recepcionista no hotel Cidade de Vigo por falar galego.
Resulta que Miguel Tejada, director deste estebrecemento hoteleiro vigués, díxolle que había unha condición sine quan non podería traballar alí. Non podía dirixirse nunca en galego a el nin aos compañeiros da recepción. Xesús da Torre fala alemán, francés, italiano, inglés, portugués e español, ademais do seu primeiro idioma, que é o galego, pero o incomprensíbel capricho do tal Tejada impedíulle gañar a vida no Cidade de Vigo.
Xa cando chegou e lle oíron falar en galego, na recepción alguén dixo que chegaba “un galeguista”, e logo foi cando Miguel Tejada lle advertíu que con el e cos recepcionistas non podía falar nun dos idiomas oficiais de Galicia.
Hai cousas sobre as que non é preciso ser do Bloque para estar radicalmente contra elas. Unha é a babecada deste tal Miguel Tejada, que debería cambiar o apelido e chamarse Miguel Tajada. Aínda que non beba nunca.

viernes, junio 06, 2008

A dónde iremos a parar

A dónde iremos a parar, si se acaba Valderrama. Son dos que tivo a sorte de emborra-
charse na catedral de Cuchi Leguizamón en Salta, norte de Arxentina, chamado Boliche Valderrama. Eran anos de groria para o folklore daquel país, cando aínda cantaban Atahualpa Yupanqui, Los Fronterizos, Jorge Cafrune, Los Chalchaleros, Mercedes Sosa, o meu amigo Poni Micharvegas e moitos máis.
A provincia de Salta produce o mellor viño branco da Arxentina, país de magníficos tintos tamén, como son os de Mendoza, e eu chegeui alí, hai preto de trinta anos, buscando a un diplomatico español, Francisco Palazón, que estaba fuxido da xustiza do seu país. Non o atopei, pero descubrín o Boliche Valderrama, espléndido emporio do folklore arxentino onde cantaron todas as voces que significaron algo naquel país e no que, todas as noites, se remataba cantando, cando xa abría o día seguinte, unha estrofa que remataba dicindo: “A dónde iremos a parar, si se acaba Valderrama”.
A frase acabou sendo un tópico nacional arxentino que repetían todos os progres porteños e que os visitantes escoitabamos con interese antropolóxico. Hoxe, á vista dos cambios de decorado que acaba de anunciar o BNG –adiós estrela roxa, benvida estrela azul–, non sei por que, venme á cabeza aquel himno do boliche de Cuchi Leguzamón: “A dónde iremos a parar, si se cacaba Valderrama”. O lector non sabe o linda que era aquela canción.

jueves, junio 05, 2008

Viva Paco Rodríguez

Xosé Luís Gómez, "editor de Xornal.com, comenta-
rista de Telecinco, Veo, TVG y Radio Galega y columnista de El País y OTR"
, publicou o 5 de xuño, no xornal electrónico do que é editor, un artigo titulado El papel de Paco Rodríguez que, polo seu indudabilísimo interese universal, non me resisto a reproducilo aquí íntegramente.

Francisco Rodríguez demostró ser un buen parlamentario nacionalista en el Congreso pero, sobre todo, se reveló como un tenaz defensor de los intereses de Galicia en Madrid, sin renunciar por ello a una buena relación personal con el presidente Rodríguez Zapatero. Su trabajo arrinconó las, a menudo, injustas descalificaciones que, durante años, tuvo que sufrir en su propia tierra por tener la ideología que tiene, algo que, por otra parte, sólo puede poner en evidencia a quienes carecen de principios democráticos y no respetan las ideas de los demás, sean las que sean. Objeto de mil tópicos, el ex diputado nacionalista tiró siempre hacia adelante, distinguiendo en su trayectoria política al menos dos grandes líneas: una, la defensa de los intereses de Galicia en clave de país, y dos, el mantenimiento de una coherencia ideológica en su partido, la UPG, compatible en todo caso con el desarrollo del BNG hacia un marco político mucho más amplio, impulsado por una base social de izquierdas que sabe convivir con otras tendencias del nacionalismo gallego. A pesar de lo que se dice en algunos círculos, sin él hubiese sido imposible que Anxo Quintana lograra colocar el BNG en la centralidad política del país, hasta gobernar con la normalidad propia de otras fuerzas nacionalistas como CiU o el PNV. Ahora Paco Rodríguez se centra en su trabajo interno en el BNG y reflexiona en voz alta desde Xornal.com sobre los asuntos del país. En su último artículo sobre el tren en Galicia, no sólo demuestra conocimientos políticos y técnicos al respecto, sino que hace aflorar una sensibilidad de la que a menudo carece la clase política. Como quiera que mantenerlo en el banquillo es un lujo, lo razonable es que en la siguiente legislatura desempeñe un papel no menos descatado del que acreditó en el Congreso de los Diputados. Que sea parlamentario o conselleiro casi es lo de menos. Lo importante es que se valore su trabajo y lo que dice, sin falsos prejuicios. Su artículo sobre el tren en Xornal.com es un ejemplo más de que hay que prestarle atención a lo que apunta.
Nin a Franco lle escribían tan ben no xornal Arriba. E eu que pensaba que, por ser de Brión, Gómez era beirista! Non me estraña que me xubilaran, non me entero de nada.

martes, junio 03, 2008

Está á venda Amancio Ortega?

Está á venda Amancio Ortega? Isto é o que se anuncia na dirección electrónica www.amancioortega.es, sen dúbida pertencente a algún listo que se lle adiantou ao famoso patrón do textil en materia de rexistrar dominios
No citado enderezo só aparece esta mensaxe: "Amancio Ortega. Este dominio esta (sen acento no a) en venta". Resulta curioso que a un dos homes máis ricos do mundo, que ten unha caterva de expertos e asesores a soldo, se lle escapara rexistrar o seu nome no dominio do seu Estado e un dos de máis fácil control porque non está a dispor de calquera senón de quen apareza sustentado por unha empresa.
Acabará o empresario coruñés comprando este dominio como compra casas sen parar en París e nos Estados Unidos?

A parábola dos plátanos


Johann Hari
, colaborador de The Independent e de case unha vintena máis de publicacións espalladas por Reino Unido, Estados Unidos, Francia, Canadá e outros países, publicou o 22 de maio o seguinte artículo, que reproduzo na traducción ao español que fixo Jorge Anaya para o xornal mexicano La Jornada. O autor foi distinguido como Xornalista do Ano 2007 por Amnistía Internacional pola serie de reportaxes que publicou sobre o Congo.

Debajo de los encabezados que hablan de carestía de alimentos y gobiernos tambaleantes, existe un hecho casi inadvertido: los plátanos mueren. Este alimento, más consumido incluso que el arroz o las papas, tiene su propia forma de cáncer. Se trata de un hongo conocido como enfermedad de Panamá, que da a la fruta un color rojo ladrillo y la vuelve incomible.
No hay cura. Todos los frutos perecen conforme se propaga, lo cual ocurre de prisa. Pronto –entre 10 y 30 años– la fruta amarilla y cremosa que conocemos no será más. La historia del ascenso y caída de este alimento puede verse como una extraña parábola sobre las corporaciones que cada vez dominan más al mundo y adónde nos están llevando. El plátano parece un espléndido producto de la naturaleza, pero eso es una dulce ilusión. En su forma actual, su creación fue bastante deliberada. Hasta hace 150 años existía gran variedad de plátanos en las selvas del mundo, los cuales se consumían siempre en las zonas cercanas. Algunos eran dulces; otros, amargos. Los había verdes, morados o amarillos. Un consorcio llamado United Fruit sacó de la selva un tipo en particular –conocido como Gros Michael– y decidió producirlo en masa en enormes plantaciones, y distribuirlo por el mundo en barcos frigoríficos. El plátano se estandarizó en un modelo amigable: amarillo, cremoso y cómodo de llevar en la lonchera. Hubo allí una chispa de genio empresarial, pero United Fruit ideó un cruel modelo de negocio para llevarlo a cabo. Como explica el escritor Dan Koeppel en su brillante historia Banana: the fate of the fruit that changed the world (Plátano: el destino de la fruta que cambió al mundo) funcionó así: encuentra un país débil. Asegúrate de que el gobierno sirva a tus intereses. Si no lo hace, derrócalo y remplázalo por uno que sí. Quema sus selvas y construye plantaciones de plátano. Haz que los nativos dependan de ti. Aplasta cualquier brote de sindicalismo. Y luego, ¡lástima!, hay que ver morir los plantíos de plátano por una enfermedad que se disgrega por el mundo. Si eso ocurre, arrójales toneladas de químicos, a ver si sirve de algo. Si no, pásate al país de al lado y vuelve a comenzar. Parece una exageración hasta que uno estudia lo que pasó. En 1911 el magnate platanero Samuel Zemuray decidió convertir a Honduras en su plantación privada. Reunió algunos gángsteres internacionales, como Guy Ametralladora Maloney; montó un ejército privado e invadió la nación, instalando a un amigo de presidente. El término “república bananera” se inventó para describir las dictaduras serviles que se crearon para favorecer a las empresas del plátano. A principios de la década de 1950, el pueblo guatemalteco eligió a un profesor de ciencia llamado Jacobo Arbenz, porque prometió redistribuir parte de los fincas bananeras entre los millones de campesinos sin tierra. El presidente estadunidense Eisenhower y la CIA (encabezada por un ex empleado de United Fruit) giraron instrucciones de matar a esos “comunistas”, haciendo notar que “martillo, hacha, pinzas, desarmador, atizador de fuego o cuchillo de cocina” eran buenos métodos para ese fin. Luego la tiranía con la que los remplazaron asesinó a más de 200 mil personas. Pero, ¿en qué forma se relaciona esto con la enfermedad que hoy diezma los platanares del mundo? Las pruebas indican que, aun cuando vendan algo tan inocuo como los plátanos, las corporaciones se estructuran para hacer una sola cosa: maximizar las ganancias de sus accionistas. Si no hay normas que las contengan, harán lo que sea por maximizar las ganancias a corto plazo, lo cual conducirá a conductas como destruir el medio ambiente que explotan. No mucho después que la enfermedad de Panamá comenzó a matar plátanos, a principios del siglo XX, científicos de United Fruit advirtieron al consorcio que cometía dos errores. Uno era construir un gigantesco monocultivo: si todos los plátanos eran de la misma especie, una enfermedad que entrara en la cadena en cualquier lugar del planeta se propagaría con rapidez. ¿La solución? Diversificar las variedades que se producían. Las normas de cuarentena de la empresa también eran una calamidad. Hasta las personas encargadas de prevenir la infección entraban en plantíos sanos con suelo infectado adherido a sus botas. Pero las soluciones a los dos problemas costaban dinero, y United Fruit no quería pagar. Optó por maximizar ganancias hoy, suponiendo que podría abandonar el negocio del plátano si las cosas salían mal. Así pues, para la década de 1960 el Gros Michel, que United Fruit había empacado como el único plátano auténtico, estaba muerto. La compañía buscó un remplazo inmune al hongo y al fin dio con el Cavendish (conocido en México como tabasco). Era más pequeño, menos cremoso y muy fácil de magullar, pero no había de otra. Pero, como en una secuela de película de horror, el asesino volvió. En la década de 1980, el Cavendish enfermó también. Ahora está muriendo; su inmunidad era un mito. En muchas partes de África la cosecha ha caído 60 por ciento. Existe consenso entre los científicos de que el hongo acabará infectando todos los plátanos de esa variedad en el mundo. Tal vez habría alguna especie que pueda adaptarse como Plátano 3.0, pero son tan diferentes que parecen una fruta del todo diferente y mucho menos apetitosa. El contendiente más probable es el Goldfinger, que es más rígido y agrio: se le conoce como “la banana ácida”. Gracias a la mala conducta corporativa y a los límites físicos, parece que estamos en un callejón sin salida. La única esperanza parecería ser un plátano genéticamente modificado para resistir la enfermedad de Panamá. Pero es una posibilidad remota, y encontraría mucha resistencia: ¿a quién le gustaría un banana split hecho con un plátano que contuviera genes de pescado? ¿Hay una parábola de nuestro tiempo en este licuado de plátano, sangre y hongos? Durante cien años, un puñado de corporaciones recibieron una fruta espléndida y se les permitió hacer lo que quisieran con ella. ¿Qué ocurrió? Para exprimirle hasta la última gota de ganancia, destruyeron democracias, quemaron selvas y acabaron matando la fruta misma. Pero, ¿acaso hemos aprendido? Por todo el mundo, políticos como George Bush y David Cameron nos dicen que regular las corporaciones es “una amenaza” que hay que “combatir”; incluso sostienen que debemos dejar en sus manos el clima del mundo. Para mí, sería una locura.*

* Xogo de palabras intraducíbel coa expresión “that’s bananas.” (N. do T.)
© The Independent

lunes, junio 02, 2008

O mexo que chove e as salsas da cociña

Neste mundo quedan poucas cousas novas por contar. Case sempre, o que facemos todos é darlle voltas aos mesmos nobelos e repetir o que xa contou alguén antes ca nós. Por exemplo, agora o cociñeiro Santi Santamaría anda zurrándolle a badana aos seus modernísimos colegas Ferrán Adrià e compañía, coa trela esa da química das salsas e outras argalladas. A que non sabe ningún destes cociñeiros que, xa no ano 2004, o escritor Eduardo Galeano falou das salsas culinarias?
Ocorreu durante os encontros literarios Carovane 2004, que tiveron lugar en Piacenzza (Italia). Galeano, auténtio experto en semóns da montaña, pronunciou alí un espléndio discurso contra a organización mundial imposta polo capitalismo, defendeu a Hugo Chávez e adiantouse catro anos en falar da salsa da que agora falan Santamaría e Adrià.
E xa posto, o escritor uruguaio emulou a Castelao sen citalo. Non sei se sería por descoñecemento ou por darlle outra dimensión á cousa. Dixo ter visto “nun muro” o que “algún anónimo” escribíu: “Nos mean y los medios dicen que llueve”. Deberon ser Ignacio Ramonet ou Ramón Chao porque tal frase só é quen de escribila un galego. O tal anónimo esqueceuse de engadir que a súa paráfrase procedía de Alfono R Castelao, e Galeano de explicar que o seu amigo galego Xosé Manuel Beiras xa lle ten falado moitas veces do rianxeiro.
O discurso de Galeano ao que me refiro, e no que ata lle responde ao xornalista e escritor italiano Gianni Minà, poden escoitalo pinchando aquí. É moi interesante, sen dúbida.

R que R

La Región segue erre que erre contra Santiago Rey e La Voz de Galicia. Ou sexa, facéndolle honra o seu nome. O último artigo de Luis Sotelo –insisto en que me cheira a pseudónimo– di o seguinte:
Que no cunda el pánico ni la algarabía. El futuro de La Voz de Galicia no corre riesgo, que se sepa, a pesar de las malintencionadas torpezas empresariales e informativas de su propietario, Santiago Rey. Entiéndase el titular que encabeza esta página como un ejemplo de la mala práctica periodística, como una réplica pedagógica pero de escaso valor informativo, del desafortunado titular que exhibió el diario coruñés el jueves, 29 de mayo, en su intento de desacreditar a un competidor al que disputa, fracasando año tras año (y van 30), el mercado ourensano. Podía haberlo hecho, pero el diario ourensano no ha querido caer en la tentación de responder con su mismo veneno a los ataques reiterados de Santiago Rey contra los lícitos y lógicos intentos de La Región SA por fortalecer su musculatura financiera y sus proyectos de futuro. Pero los intereses de los lectores de La Región están por encima de cualquier otro, al igual que lo está el interés de este medio de informarlos sin engaños. La Voz de Galicia ha demostrado que sus lectores no le merecen la misma consideración. Ha mentido reiteradamente sobre La Región y con ello los ha engañado, sugiriendo la quiebra del diario ourensano y falseando de forma intencionada o negligente datos de la propia auditoría, en las que, según La Voz, atribuye a La Región SA una deuda con Hacienda y con la Seguridad Social de 8 millones de euros, cuando la realidad es que la deuda era de 4,3 millones. La Región, con la auditoría de las cuentas del 2006 del grupo de comunicación de Santiago Rey en la mano, ha eludido el mismo error. A pesar de que los números digan, y así lo dicen los audi tores, que las empresas del grupo Voz deben al periódico (no se los debe el editor) 30,2 millones de euros. A pesar de que la deuda del grupo con entidades de crédito y otros proveedores sumase 73 millones de euros en 2006 (así lo certifican los informes económicos). A pesar de haber emprendido proyectos empresariales de dudosa rentabilidad. A pesar de las cifras negativas, de las derivas estratégicas y de las falsedades informativas de su editor, La Voz de Galicia, ‘el nuevo gratuito del Sur de Galicia’, como la calificó el Faro de Vigo en su día en un titular a tres columnas, seguirá llegando a los lectores, aunque para ello su editor tenga que regalarla allí donde casi nadie la quiere. La Región está más viva que nunca. Seguiremos informando. Verazmente, claro.