Talibáns de por acá

Arremete hoxe X.L. Franco Grande en La Voz de Galicia contra os que el chama “talibáns de por acá”, dos que di que “o mesmo que os de por alá, prefiren pecharse nos seus guetos e nas súas madrasas como mellor maneira de manterse alleos á realidade, de pensar que o mundo é como eles quixeran que fose ou de negar a existencia do outro”.
Comenza o artigo indicando que “este ano 2009 dedicado á figura de Ramón Piñeiro déixanos uns cantos lbros esenciais (dous deles imprescindibles, debidos a Miguel Barros e a Xesús Alonso Montero) para encadralo na historia do noso decorrer histórico”. A intención do articulista non é tanto, porén, gabar eses libros esenciais e imprescindíbeis como cargar cunha violencia verbal indisimulada contra as recentes declaracións de Xosé Luis Méndez Ferrín que publicou Faro de Vigo. Sen citar o seu nome en ningún momento, Franco Grande é evidente que se refire a Ferrín cando sostén que “só da falta de sentido do ridículo, ou por mor do sectarismo máis irracional, poden xurdir proposicións como que se foi da CIA –cousa que Ferrín non di, por certo–, que tiña unha cega cobiza de mando, que só atendeu ao culturalismo e non á política real, que hoxe é seguido polo PP e non polos traballadores… e catro babexadas máis”.
E non para aí, senón que engade máis: “O monumental fracaso político deses e outros talibáns, condenados á marxinalidade unha e outra vez, porque non teñen luces para comprender un mundo que se lles nega e lles esvara, nin iso sequera os fai volver á realidade. E non é de extrañar, porque noutro caso xa non serían talibáns”.
Franco Grande, articulista a quen eu acostumo ler con gusto case sempre, aínda que ás veces non comparta algunha das súas boutades, é un experto en crear polémicas para as que non aforra nunca o risco de caer nas súas propias contradiccións. Como lle lembra Alonso Montero no seu recente libro Ramón Piñeiro ou a reinvención da cultura galega (Editorial Galaxia), “de 1981 a 2004, fai tres retratos diferentes de Piñeiro, co que, evidentemente, ten problemas”. Dende aquela carta que lle escribiu a Ramón Otero Pedrayo, o 8 de xullo de 1957, referíndose a Piñeiro como “ise home que a Providencia nos deixou”, ata a última edición do seu libro memorístico Os anos escuros, as súas visións de Piñeiro non son precisamente intercambiábeis. “Piñeiro nunca foi realmente novo, como algúns homes da súa xeración saben ben: máis ben o seu estilo era de frade, estilo que conservou sempre porque realmente era o seu, isto é, era el así. E, pode que por iso, estivo sempre lonxe de comprender a rebeldía dos rapaces […] a súa identificación con cada un de nós se mantiña en tanto en canto fomos os seus altofalantes… ". (Páxinas 335-336 d’Os anos escuros citadas por Alonso Montero mostrando unha opinión de Piñeiro que non defire tanto da que segue sostendo Ferrín actualmente).
Outro exemplo: “…por outra banda, unha maneira moi súa de ser mesquiño coa xente, aínda con aquela que el gañou para o galeguismo e que dalgunha maneira poderiamos ter por discípulos seus. Non ben recoñecía os seus méritos ou as súas capacidades e aptitudes, púñase a sinalar unha ou outra eiva, facendo un rebaixe manifesto dos méritos, proceso do que non se salvaba ninguén, nin o mesmo García-Sabell, un gran intelectual pero dunha brillantez perigosa, nin Celestino F. de la Vega, un vago que só facía o que menos traballo lle daba, que era falar, nin Xaime Isla, a quen vía case sempre en fóra de xogo e pouco operativo, nin Paco del Riego, porque este, pola contra, era tan operativo que podía ser irreflexivo. Era moi pouco xeneroso cos demais, como se sentise a obriga de rebaixar sempre un pouo a estatura dos outros. E non digamos cos novos, cos “rapaces”, aos que nunca tivo por outra cousa ca iso mesmo: rapaces”. (Ibidem, páxina 338).
Outro botón: “A min, por exemplo, resultábame moi doado falar con Paco, sempre vital e ávido lector, ou con Xaime, que non tiña as dificultades de comunicación cos demais que tiña Piñeiro. Pero con este non sempre era fácil, pois un percibía que, en moitas ocasións, se sentía como ferido na súa susceptibilidade se pensaba que un lle estaba poñendo en dúbida o seu proxecto ou llo discutía. Era como se pensase que para expoñer ideas ou para levar adiante proxectos para o galeguismo xa estaba el e que non viña a conto poñer en dúbida o que el tiña entre mans. Era entón cando acostumaba irritarse ou dar couces verbais que deixaban teso a calquera –o que, por certo, non eran as súa maneiras habituais–. Pero que producían certa incomodidade e, por suposto, dificultade comunicativa” (Ibidem, páxina 339).
Franco Grande mesmo se atreveu algunha vez a mandarlle a Piñeiro unha carta ((o 5 de agosto de 1981) na que lle criticou a súa actitude dicíndolle que o “papel de dirixente político está condenado ao fracaso se actúa co desprecio, coa arbitrariedade, coa rixidez e coa falta de respeto aos demais que vostede adoita”. Ben é certo que, como apunta Alonso Montero, “Franco Grande volveu á comprensión e agarimo de sempre. ¿Quen se libra dun mal 5 de sgosto?”.
Tamén era un “talibán” Franco Grande cando escribía estas cousas do seu readmirado e volto a respectar Ramón Piñeiro? Hai outro detalle, que tampouco lle pasa desapercibido a Alonso Montero no seu libro: cando Franco Grande publica a primeira edición d’Os anos escuros, quen lle escribe o prólogo é Méndez Ferrín, e, nese prólogo, o agora denigrado polo articulista estampou o seguinte párrafo: “O piñeirismo, ao liquidar o PG e desvincular o galeguismo do interior co nacionalismo da emigración, reducíndose ás actividades culturais, eliminou todo tipo de órgaos colexiados (Asembleas, Congresos, Comités, Secretariados) e fixo posíbel que todo o poder se concentrase na soa persoa de Ramón Piñeiro, quen endexamias tivo que dar conta dos seus actos e directivas a ninguén”.
Sorprende aínda ben, polo tanto, que sexa agora Franco Grande o que se encargue de levar a cabo unha declaración de guerra intelectual tan masiva, sen reparar en danos colaterais, coma que proclama no seu artigo de La Voz de Galicia. Non sei por que me dá o corpo que as bombas só están empezando a zoar sobre algunhas cabezas.