Segundo acaba de transcender, a dirección da Compañía de Radio e Televisión de Galicia (RTVG) puxo en dúbida a calidade e a capacitación lingüística dalgúns presentadores dos medios públicos de comunicación galegos. Malia leva, ou é que alguén que escoite a TVG ou a RG pode soster que os piñeirismos, luarismos e tonechadas imperantes son modelos da fala?
“A calidade e maila capacitación lingüística, en xeral, teñen que mellorar nos medios de comunicación públicos galegos para cualificala de óptima”, parece ser que lle respondeu a dirección da CRTVG ao deputado do BNG Bieito Lobeira que se preocupou por un asunto que foi calificado de “manifestamente mellorábel” utilizando unha expresión que hai anos fixo moita fortuna referíndose aos latifundios dos señores marqueses. Non sei se será que alguén foi traizoado polo seu subconsciente ou que realmente a TVG e a RG son fincas gobernadas directamente por candanseus capataces de caserío.
A mesma fonte, máis de dous anos despois de facerse cargo deses medios públicos de comunicación, lembra que esta situación é un problema “herdado” do pasado e que se debe, sobre todo, aos procesos de selección de persoal “non axeitados” e á “excesiva temporalidade” dos traballadores que se foron contratando por medio de empresas de traballo temporal sen pasaren as probas lingüísticas de acceso.
Esta explicación merece polo menos dúas consideracións. Primeira, pasaron eles, os membros desa dirección que agora tén resposta para todo, algún tipo de proba fose lingüística ou estatística? E segunda, nos dous anos longos que levan de mandato ocupáronse de correxir a situación “herdada” e con que resultados para que agora teñan que recoñecer que a finca é “manifestabemente mellorábel”?
Din que están facendo fronte a todas estas eivas adoptando diversas medidas como a de “ser máis rigorosos á hora de levar adiante as próximas ofertas de emprego” –a última tivo lugar en 1992– coa vista posta en que “o persoal da CRTVG acredite o seu pleno dominio oral e escrito da lingua naquelas categorías profesionais que así o precisen”, e eu prefiro entender que quixeron referirse a todas as categorías profesionais porque podería ter certa coña que na televisión ou na radio que foron inventadas e que son sufragadas para expresárense en galego puidese haber categorías profesionais alcanzábeis só co dominio do esperanto, poño por caso de non poñer o castrapo.
Pero que ninguén se preocupe. A solución xa a apuntou o deputado Lobeira, que debe ser un alto experto en materia lingüística galega, e consiste en regulamentar o tema mediante medidas lexislativas ou de incorporalo na nova lei de medios públicos de comunicación que din que van facer e que nunca fan. Ou sexa, unha lei que vai resolver os problemas que ata agora non foron quen de solucionar toda unha Facultade de Xornalismo –porque esa é outra– e case un cuarto de século de funcionamento da “bebeciña” galega.
Habería que preguntarse, para empezar, por que esa caterva de reporteiriños e reporteriñas tan recén saídos dunha Facultade ateigada de profesores galeguistas e ata nacionalistas como inmediatamente enchufados a unha alcachofa in live rematan salientando só polas súas voces aflautadas e polo seu uso dun galego de CCC, que neste caso non é Compañía Cervecera de Canarias senón Centro de Estudios por Correspondencia. E, a seguir, teriamos que averiguar que pasou para que unha televisión e unha radio que empezaron a emitir o 24 de xullo de 1985, pasados 22 anos, non lograran máis que competir coas súas propias mediocridades e cos seus xenuínos impulsos de faceren de botafumeiro dos gobernos turnantes.
Eis o problema. Todo o demais forma parte do ir e vir da política. Non imos precisamente na dirección de termos algún día a nosa propia BBC. E é unha mágoa.
10 comentarios:
Ola a todos, amigos.
En efecto, o uso do galego na televisión pública debería ser obxecto dun mínimo de atención.
Non son eu nada amigo de criticar o traballo dos demais, pero as evidencias resultan innegables e fan que case calquera comentario resulte superfluo.
Con todo, estou convencido de que a maioría dos profesionais que traballan aí teñen a intención de corrixir iso. O que pasa é que se un fala castelán todo o día... non é doado falar un bo galego en pantalla.
Nótase en exceso a -desculpen a palabra, non a entendan na acepción máis común do termo- a impostura.
Almiral Mouchez
De todos é coñecido que o deputado Bieito Lobeira non só é un gran experto en materia lingüística, senón de todo canto se lle poña diante. Dá o mesmo de que fale: sempre o fai con gran coñecemento de causa, cunha inusitada capacidade para o matiz e para a análise ponderada, cunha claridade de ideas e cun rigor na exposición que deixaría en cueiros á plana maior de premios Nobel que no mundo foron e son. Como dicía a miña avoa, o caso é falar. E a iso a don Bieito non hai quen lle gane. Que gran intelectual e home de acción imos perder cando deixe -algún día lonxano- de ser deputado!
Que lle imos pedir a moitos hipóctitas que traballan no medio.
Fai un tempo estiven convidado a un programa da TVG, entre bastidores todos os que ían presentar algo, mesmo os principais estaba a falar en castelán. A un deles que coñezo lle preguntei e como falades en castelán fora do plató, díxome así: "os garbanzos son os garbanzos, todo o demais e leria.
Que lles den moito......
Malos tempos son estes para impoñer (perdón) normas lingüísticas. Xa saben: "os policías lingüísticos da CRTVG". Pero logo sae Gayoso (con patente para dicir o que lle pete) e pregunta aquilo de "E iso é miño?" (e non estaba a falar do río)
O pensamento fetén, guay, sobre estes temas é hoxe o de "non importa como o falen, pero que o falen". E tamén o de "o galego non só é dos nacionalistas". Ao final, os datos da última enquisa sociolingüística son os que son: hoxe xa nacen en Galicia máis nenos co español como lingua inicial que co galego.
O problema da TVG non é o mal ou regular galego que se fala nela, que tamén o é. O gran problema é que nin televisión pública é. Só parece un gran escaparate das tres forzas políticas que se turnan para ocupar o poder na Xunta. O país, a cultura, a arte, a historia e a actualidade reais non están na TVG, que representa unicamente un enorme e continuado desfile de políticos e políticas. Constitúe unha auténtica feira da política galega, e nada máis.
Aínda que se expresase en galego fetén, seguiría sendo unha mala televisión. Foino co PP e segue a selo co bipartito.
That is the question!
Gayoso comunica. É un bo comunicador, e si, mete o zoco en galego coma tantos outros. Pero tamén mete o zoco (e moito) Yolanda Castaño, e ninguén rasga as vestiduras. Semella que Paco Lodeiro é o experto en língua nese programa.
O caso dos telegaitos que fóra da TVG non falan nin escriben en galego clama ao ceo. ¿Cómo pode ser que o director de programas da TVG escriba nun xornal galego, sobre cine, en castelán? ¿Ou é que o galego non ten "nivel" abondo como para usalo na crítica cinematográfica?
Patético.
Milio Zola coido que se refire a Eduardo Galán, xefe de programas. Debería criticalo polo que fai na TVG. Se logo escribe críticas de cine en castelán ou en bantú será problema dos medios que lle publican o que el escribe.
Non son, polo demais, das que se escandalizan porque un galego u unha galega escriban no idioma de Cervantes, galego el mesmo a fin de contas. O que me preocupa é que, escribindo ou falando nun idioma ou no outro –non quedaramos en que somos blingües?– se escriba e se fale medianamente ben. E tamén me preocupa, quizais ainda máis, o que se diga e como se diga nun e no outro idioma. Neste aspecto estou conforme co que di Antón Touceda, a TVG é case exclusivamente un escaparate da vida política galega, e hai vida tamén fóra desa vida política partidaria. Pero está claro que nunca terá cabida na caixa idiota mentres que os medios públicos sexan o que son, mande quen mande: os altofalantes dos que mandan precisamente.
Quizais habería que preguntarse dunha vez se paga a pena seguir defendendo a existencia de medios públicos de comunicación para seren o que son.
Sobre este tema da TVG cómpre ver o artigo que publica hoxe José Luis Alvite nos xornais "La Opinión" e "Faro de Vigo", reproducido a continuación:
ÁSPERO Y SENTIMENTAL
Manos con fruta
José Luis Alvite
Si he de se sincero, salvo naturales e inevitables excepciones, nunca me sentí identificado con los colegas más deslumbrantes de mi generación, ni con aquellos otros que, siendo más jóvenes, se comportan con la despreciable soberbia en la que suelen convertir su vanidad los mediocres. No será necesario dar nombres. La arrogante personalidad de muchos de ellos queda al descubierto en las líneas que escriben en sus columnas periodísticas o en sus libros, en su actitud durante las entrevistas que conceden, o en su manera de encajar con falsa modestia los manidos elogios algo automáticos que les hace delante del público el generoso presentador de sus conferencias. No son muchos pero se mueven bastante y no suelen perderse un solo acontecimiento social en el que se sepa que habrá cámaras de televisión, fotógrafos o cosméticas señoras impresionables en cuyos cerebros lo más consistente son las alucinógenas filtraciones de la laca con la que suelen encofrar la ensaimada de sus peinados. Tienen por costumbre repartirse entre ellos los premios literarios y las medallas oficiales, las subvenciones y ese glamour institucional que sirve para mantener viva la interesada, sórdida y deleznable mezcolanza entre el Poder y el Arte. Muchos de esos columnistas mediocres y pedantes deben la impunidad de su obra a la suerte de que los periódicos sean un producto tan efímero, lo que determina que por lo general el artículo de hoy suele ser muy útil para echar al olvido en su envoltorio las espinas del pescado y el artículo de ayer. Los aficionados al fútbol suelen protestar cuando un entrenador mantiene en el equipo a un jugador sin calidad y sin garra, que acaba en el banquillo cuando la presión de la grada hace su alineación insostenible. Me pregunto por qué no ocurre algo semejante en el mundo del Arte y cuáles son las razones por las que se mantiene en primera línea a creadores monótonos y anodinos cuya constante actividad social en absoluto encaja con sus méritos profesionales. ¿Será que le resultan serviciales al Poder y a sus instituciones? ¿Desempeñarán a favor de sus políticos de cabecera el mismo papel subordinado que cumplen los caballos en las estatuas ecuestres? ¿Y cuál es el precio? ¿Acaso un buen puñado de la mejor alfalfa servido con tropezones de circonita en una ensaladera de plata? Echen ustedes un vistazo a los equipos de asesores de la Xunta de Galicia, al organigrama de la TVG o al de la Radio Galega, y no pierdan de vista los puestos que desempeñan sus esposas o sus maridos, sus cuñados o sus sobrinos, traten luego de establecer la relación anterior entre el plumilla y el prometedor político a cuyo olfato ya no le cabía entonces en las narices el acético olor del Poder, y llegarán a la desoladora conclusión de que en realidad el crítico había actuado hacia el político con la misma lealtad que si fuese su biógrafo, de modo que, como en las enfermedades venéreas, todos acaban por rascarse en el mismo sitio. "Ayúdame a saltar el muro y nos repartimos la fruta", nos decía aquel amigo de la infancia cuando planeábamos robar manzanas en una finca. ..
Eso es lo que ocurre en la relación entre los políticos y los costaleros que les ayudan a saltar al otro lado de la tapia del Poder con la promesa de repartirse luego la minuta, la gloria y las prebendas. Como es natural, el hermanamiento se mantiene cuando aparece el perro en la huerta y son entonces otros los que saltan la tapia para coger la fruta. Solo el manzano sigue en su sitio, como ocurre con la TVG, que se mantiene indiferente e intacta con independencia de quien se lleve las manzanas. ¿Han notado ustedes cambios sustanciales que hagan sus programación más atractiva? Ignoro cuál es al respecto la opinión de mis lectores, pero personalmente creo que siendo la misma fruta, sólo han cambiado las manos que se la llevan, y que, digan lo que digna los políticos, sus perros y sus rapsodas, las razones para encender el televisor siguen siendo las mismas que para apagarlo.
Non estou de acordo, señor Hildegard: o feito de que ese Xefe de Programas escriba en castelán cando comenta de cine para o público galego, amosa o nivel de compromiso co país dese alto cargo da TVG. ¿Como pode protexer o cinema galego cando el mesmo non defende a expresión pública en galego? É unha contradición flagrante, señor Hildegard.
Non é o único caso: Beatriz Manjón escribe no mesmo xornal en castelán para o público galego.
Para min o que fai ese Xefe de Programas si é preocupante... e iso sen entrar na moralidade ou non de cobrar por eses artigos dun medio que tamén ten produción audiovisual que el mesmo contrata cos cartos da TVG, que son os de todos...
A muller do césar, señor Hildegard,
Señor Milio Zola, vostede non se entera moito, verdade? Eu sonlle señora Hildegard e non señor Hildegard, como me chama.
Home, eu non digo que teña vostede a obrigación de saber algo de alemán, pero polo menos debería coñecer a existencia dunha egrexia ferrolá que tamén levou o meu nome. E, por certo, eu tamén lle son de Ferrol, pero do de Pablo Iglesias, Amor Deus, Carbalho Calero e tantos outros, e non do de Franco nin do marqués de Amboaxe.
Publicar un comentario